Na de Tweede Wereldoorlog stierf, zoalshet woord 'fascisme' heeft een ondubbelzinnig negatieve betekenis gekregen, en nu wordt deze term veel misbruikt, zijn politieke tegenstanders opgeroepen en geëtiketteerd. Aan de andere kant maakt een dergelijke vage definitie van dit absoluut vreselijke fenomeen het mogelijk om ultra-rechtse partijen nieuw leven in te blazen, die zichzelf echter niet noemen dat, hoewel ze in hun doctrine heel dicht bij het fascisme staan of sommige elementen van deze ideologie bevatten. Maar is het zo gemakkelijk om duidelijk te definiëren wat fascisme is en om de grenzen van deze term te schetsen?
Klassiek fascisme, dat wil zeggen in het enge historischede betekenis van dit woord, werd in 1922 dominant in Italië na de beroemde "Campaign to Rome" zwarte Benito Mussolini-shirts. De naam "fascisme" heeft Italiaanse wortels, afkomstig van het woord "fasco" (fascio), dat wil zeggen een corporatie, een vakbond. Een radicale politieke organisatie onder leiding van Mussolini werd de Fight Union (Fascio di combattimento) genoemd. Fascio wordt op zijn beurt geassocieerd met de Latijnse fasci's (bos, bundel) - dat was de naam van het erewapen van de lictors, de bewakers van de Romeinse Republiek. Overigens zijn fascia's nog steeds aanwezig in de symbolen van de staatsmacht in sommige landen (bijvoorbeeld in het embleem van de Russische federale deurwaarder). Maar symbolen zijn symbolen, en nu is het gebruikelijk om de swastika van de Duitse nazi's als een symbool van deze beweging te beschouwen. Maar wat is de ideologie van het fascisme en wat zijn de belangrijkste kenmerken van deze ideologie?
De beweging van zwarte shirts kan worden genoemdzeker autoritair, nationalistisch en ook extreem geweld gebruiken als een normale vorm van politieke strijd. Maar bijvoorbeeld antisemitisme en racisme in het Italiaanse fascisme stonden niet op de voorgrond van hun ideologie, zoals het geval was met de Duitse nazi's. Omdat de Italiaanse fascisten een duidelijke ultra-rechtse oriëntatie hadden, achtten de linkse partijen het echter noodzakelijk om deze politieke ideologie te merken, soms te ver gaan en hun tegenstanders, zelfs rivalen uit het linkerkamp, bijvoorbeeld, sommige communisten de sociaaldemocraten 'sociale fascisten' genoemd. Op het VII Congres van de Komintern werd de klassieke "linkse" definitie van wat fascisme is gegeven door Georgy Dimitrov: "... dit is de terroristische dictatuur van de reactionaire structuren van financieel kapitaal ... In het buitenlands beleid is fascisme chauvinisme in zijn meest ruwe vorm, die baarmoederhaat van andere naties cultiveert."
Deze definitie is echter niet helemaal duidelijkkenmerken van de ideologie van deze beweging worden benadrukt, wat ons belet duidelijk te karakteriseren wat fascisme is. De moderne wetenschap heeft geprobeerd deze tekortkoming goed te maken en heeft een lijst opgesteld met eigenschappen waarvan we door de aanwezigheid in het programma of de ideologie van de partij fascistisch kunnen worden genoemd. Dit is vurig anticommunisme, radicaal nationalisme en zelfs extremisme, militarisme, traditionalisme, leiderschap, statistiek, verhoging van de 'titulaire natie' en open discriminatie van nationale minderheden, elementen van populisme en de verklaring van bescherming aan het grote publiek (echter, veel partijen begaan deze zonde). Maar het belangrijkste onderscheidende kenmerk van de fascistische partij die aan de macht kwam, is totalitarisme, dat wil zeggen totale controle over de staat, doordringend in alle sferen van het menselijk leven.
Zelfs een dergelijke definitie van de kenmerken van het fascisme geeft echterhet vermogen om veel nationalistische partijen en regimes met een dergelijk woord te noemen (bijvoorbeeld het Taliban-regime in Afghanistan) en brengt zelfs een term als joods fascisme op de markt, en past het toe op het openlijk discriminerende beleid van de staat Israël.
Begrijp (definieer) wat fascisme is,het helpt om dergelijke gerelateerde bewegingen te bestuderen, die ongeveer gelijktijdig met het Italiaanse klassieke type bewegingen ontstonden, waarmee Mussilini samenwerkte of die de beweging van zwarte shirts als een voorbeeld van hun eigen strijd plaatsten. In Duitsland was het nationaal-socialisme (of nazisme), in Spanje - falanxisme en Francoisme, in Portugal - de nieuwe staat, in Hongarije - "Crossed Arrows", in Roemenië - "Iron Guard", in Brazilië - integraliteit (hoewel in zijn ideologie er was geen racisme), Bulgaarse, Oostenrijkse, Japanse en Belgische varianten van fascisme.