Rechtsfilosofie is een tak van het filosofischekennis, beschrijft de essentie van juridische verschijnselen, onthult de redenen voor de oorsprong en de ontwikkeling van wettelijke normen en instellingen, en beoordeelt de juistheid of de onnauwkeurigheid van de normen van het recht.
Filosofie en wetgeving sinds de oudheidwaren onafscheidelijk van elkaar. Heraclitus, Thales, Aristoteles in hun geschriften zeiden dat het concept van "recht" wordt geassocieerd met "waarheid", wat een filosofische categorie is. Maar de scheiding van deze discipline in een onafhankelijk maakte Hegel. De filosofie van de wet kan volgens hem worden bestudeerd met behulp van twee benaderingen: legaal en zuiver legaal. Legisten beweren dat de wet een product van staatsactiviteit is, normen zijn orden van degenen die macht hebben. Deze identificatie van het recht met de positie van de wet is typisch voor glossators en positivisten. De wetenschappelijke belangstelling van de voorstander van legaliteit is uitsluitend gericht op de bestudering van de huidige wetgeving. De aard van de natuurlijke wet, niet gesteund door de wetten, is voor hem oninteressant. Positivistische epistemologie erkent de theorie van de wet als zodanig niet. Positivisten tonen een toegenomen belangstelling voor de tekst van de wet, de taal van de wet. In dit geval is de betekenis van de wet voor hen een afgeleide van de vorm, en daarom wordt er minder aandacht aan besteed. Aanhangers van de juridische benadering, integendeel, dringen er op aan niet de teksten van codes te bestuderen, maar de aard van het recht, de dynamiek van zijn ontwikkeling, zijn evolutie in de loop van de tijd. Ze beweren dat het recht wordt gegeven aan de mens vanaf de geboorte, en niet wordt verleend door de heerser. De eerste keer in de geschiedenis werden dergelijke ideeën door de sofisten uitgedrukt. De postulaten van het natuurlijk internationaal recht werden door Hugo de Groot aan het begin van de zeventiende eeuw gelegd.
Een aparte kwestie, waaraan velenpublicaties, is de filosofie van dierenrechten. Hebben dieren het recht? Gehoorzamen ze normen? De rechtsfilosofie bestudeerde het fenomeen van het totemisme. In de oudheid voerden de Nenets vóór het doden van de beer een speciale procedure uit van "onderhandelingen", die overeenkwamen dat de gedoden niet door zijn inheemse beesten zullen worden gewroken. Jean Jacques Rousseau geloofde dat dieren onderwerpen van de wet zijn, omdat ze weten hoe ze zich moeten voelen. De Franse opvoeder concludeert dat een persoon niet alleen verantwoordelijk is voor mensen, maar ook voor dieren. Immanuel Kant was er daarentegen van overtuigd dat mensen geen verantwoordelijkheden tegenover dieren hebben. De Australische P. Singer vond een overeenkomst tussen de beweging voor dierenrechten en de feministische beweging.
Het onderwerp van de rechtsfilosofie van vandaag kan niet worden gedefinieerduniek. Juridische axiologie onderzoekt de waarde van de rechten en de wet, ontologie zich bezig met de juridische idealisme en juridische nihilisme, ontwikkelt het idee van de wet. Teleologie verkent het doel van de goedkeuring van de regelgeving, de rol van het recht en de rechten in de samenleving. Fenomenologie overweegt wet als een fenomeen, als een zelfvoorzienend systeem. Juridische epistemologie leert ons om het huidige recht te onderscheiden van de valse, denkbeeldige. Sociale Rechtsfilosofie verkent de onderlinge afhankelijkheid van de regels van het recht en de normen van moraal en ethiek, de vragen van de legitieme belangen van een enkele persoon, de ontstaansgeschiedenis en de globalisering van de wet en de harmonisatie en hermeneutiek.
Vandaag bevindt de rechtsfilosofie zich in het stadium vanopwekking na een pauze in de ontwikkeling van deze wetenschap, die plaatsvond in het Sovjettijdperk. Interesse in dit kennisgebied wordt getoond door wetenschappers van verschillende vakgebieden en specialisaties: advocaten, filosofen, sociologen, antropologen, historici, psychologen. De discipline met dezelfde naam wordt bestudeerd aan de filosofische en juridische faculteiten van de universiteiten van het land, in gespecialiseerde instituten en academies. Het is een soort synthese van juridische en algemene humanitaire kennis.
