Thomas Aquinas przeszedł do historii jako majorfilozof teologiczny średniowiecza, a także systematyzator scholastyki i założyciel tomizmu, ważnego obszaru Kościoła katolickiego. W ciągu swojego życia był dominikańskim mnichem. Jego idee są wykorzystywane we współczesnych naukach filozoficznych i teologicznych.
Filozofia Tomasza z Akwinu umożliwia zrozumienie niektórych złożonych problemów teologicznych. Jego najbardziej znane prace to Suma teologii, a także Suma filozofii.
Filozofia Tomasza z Akwinu: krótko
Ten filozof uważał ontologiczne istnienie Boga za niewystarczające. Opracował pięć dowodów na istnienie wyższego umysłu:
- ruch. Wszystko napędzane przez kogoś się porusza, co oznacza, że istnieje jakiś podstawowy silnik. Ten silnik nazywa się Bogiem;
- powód. Wszystko wokół ma swój własny powód. Podstawową przyczyną jest Bóg;
- losowość i konieczność. Te pojęcia są ze sobą powiązane. Pierwotnym powodem jest Bóg;
- stopień jakości. Wszystko, co istnieje, ma różny stopień jakości. Bóg jest najwyższą doskonałością;
- cel. Wszystko dookoła ma cel. Cel ma znaczenie, które nadaje mu Bóg. Bez Boga ustalanie celów byłoby całkowicie niemożliwe.
Filozofia z Akwinu związana jest z problemami bytu, Boga, a także wszystkiego, co istnieje. W szczególności filozof:
- wyznacza granicę między istotą a istnieniem. Podział ten jest zawarty w kluczowych ideach katolicyzmu;
- jako byt, filozof przedstawia „czystą ideę” zjawiska lub rzeczy, zestaw znaków, cech istniejących w boskim umyśle;
- sam fakt istnienia rzeczy nazywa dowodem istnienia rzeczy;
- wszystko, co widzimy wokół, istnieje tylko z tego powodu, że to istnienie zostało zatwierdzone przez Boga;
- Bóg może podać esencję istnienia i pozbawić ją istnienia;
- Bóg jest wieczny i nieodwracalny.
Filozofia Tomasza z Akwinu zawiera idee, które:
- wszystko składa się z idei (formy) i materii;
- jedność materii i formy jest esencją każdej rzeczy;
- idea jest zasadą definiującą, materia jest pojemnikiem;
- każda idea jest trojaka - to znaczy istnieje w umyśle Boga, właśnie w tej sprawie, a także w świadomości człowieka.
Filozofia Tomasza z Akwinu zawiera następujące idee:
- rozum i objawienie to nie to samo;
- rozum i wiara zawsze uczestniczą w procesie poznania;
- rozum i wiara dają prawdziwą wiedzę;
- może pojawić się nieprawdziwa wiedza z tego powodu, że rozum jest sprzeczny z wiarą;
- wszystko wokół jest podzielone na to, co można poznać, a czego nie można wiedzieć;
- umysł jest w stanie poznać tylko sam fakt istnienia Boga;
- istnienie Boga, stworzenie świata, nieśmiertelność duszy, a także inne podobne pytania, które człowiek może zrozumieć tylko dzięki boskiemu objawieniu;
- teologia i filozofia wcale nie są tym samym;
- filozofia wyjaśnia tylko poznawalne przez rozum;
- boskość poznaje teologię.
Filozofia Tomasza z Akwinu: znaczenie historyczne
Może to obejmować:
- dowód na istnienie Boga;
- systematyzacja scholastyki;
- wyznaczanie granic między istnieniem a istotą;
- znaczący wkład w rozwój idei materializmu;
- odkrycie boskich idei poprzedzających początek istnienia rzeczy;
- pogląd, że wiedzę można zdobyć tylko wtedy, gdy rozum łączy się z wiarą i przestaje jej zaprzeczać;
- wskazanie sfer bytu, które można ogarnąć jedynie poprzez boskie objawienie;
- oddzielenie teologii od filozofii, a także przedstawienie filozofii jako czegoś podrzędnego wobec teologii;
- logiczny dowód wielu przepisów scholastyki, a także teologii.
Nauki tego filozofa zostały uznane przez Papieża (1878) i przyjęte jako oficjalna ideologia katolicyzmu. Dziś taka doktryna jak neotomizm opiera się na jego ideach.
