Konkurencja jest podstawą modelu rynkowego.ekonomia. Na jej podstawie ustanawia się tak zwaną cenę równowagi, która zadowoli zarówno konsumentów, jak i nabywców. Model Bertranda opisuje to fundamentalne zjawisko gospodarki rynkowej. Został sformułowany w 1883 r. W recenzji książki „Mathematical Principles of the Theory of Wealth”. W tym ostatnim autor opisał model Cournota. Bertrand nie zgodził się z wnioskami naukowca. W recenzji sformułował model, ale matematycznie opisał go Francis Edgeworth dopiero w 1889 roku.
Model Bertranda opisuje sytuacje oligopolistyczne.Na rynku są co najmniej dwie firmy, które wytwarzają produkty jednorodne. Nie mogą współpracować. Firmy konkurują ze sobą, ustalając ceny swoich produktów. Ponieważ produkty są jednorodne, popyt na tańsze towary natychmiast się zmniejsza. Jeśli obie firmy ustalą tę samą cenę, wówczas zostanie ona podzielona na dwie równe części. Model Bertrand nadaje się nie tylko do sytuacji duopolu, ale także wtedy, gdy na rynku jest wielu producentów. Kluczowym założeniem jest jednak jednorodność ich produktów. Ważne jest również, aby firmy technologiczne nie różniły się niczym. Oznacza to, że ich krańcowe i średnie koszty są takie same i równe cenie konkurencyjnej. Firmy mogą zwiększać produkcję w nieskończoność. Oczywiście zrobią to tak długo, jak długo cena rynkowa pokrywa ich koszty. Jeśli jest mniej, to produkcja nie ma sensu. Nikt nie będzie pracował ze stratą.
Ale jaka strategia zostanie wybrana w tym przypadku?firmy? Wydaje się, że wszyscy producenci skorzystają, jeśli każdy z nich ustali wysokie ceny. Jednak model Bertrand pokazuje, że w sytuacji, gdy firmy nie współpracują ze sobą, tak się nie stanie. Konkurencyjna cena jest równa kosztowi krańcowemu zgodnie z równowagą Nasha. Ale dlaczego tak się dzieje? Rzeczywiście, w tym przypadku nikt nie może zarobić?
Załóżmy, że jedna firma ustala cenę,który jest większy niż jego koszty krańcowe, a drugi nie jest. Nie jest trudno przewidzieć, co się stanie w tym przypadku. Wszyscy kupujący wybiorą produkty drugiej firmy. Warunki modelu Bertrand są takie, że ten ostatni będzie mógł zwiększyć produkcję w nieskończoność.
Załóżmy, że obie firmy ustalają to samocena, która jest wyższa niż ich koszty krańcowe. To bardzo niestabilna sytuacja. Każda z firm będzie dążyć do obniżenia ceny, aby zdobyć cały rynek. Dzięki temu będzie mogła zwiększyć swój zysk prawie dwukrotnie. Nie ma stabilnej równowagi w sytuacji, w której obie firmy ustalają różne ceny, które przekraczają koszty krańcowe. Wszyscy klienci pójdą tam, gdzie towary są tańsze. Dlatego jedyną możliwą równowagą jest sytuacja, w której obie firmy ustalają ceny równe kosztom krańcowym.
Autor Matematycznych zasad teorii bogactwaUważał, że ceny były zawsze wyższe niż krańcowa wartość wytwarzanych towarów, ponieważ same firmy wybierają wielkość produkcji. Model Bertranda dowodzi, że tak nie jest. Jednak wszystkie założenia, których używa, zostały sformułowane przez Cournota. Wśród nich są:
Konkurencję Bertrand należy zminimalizowaćceny według Cournota - w celu maksymalizacji wydajności. Ale który model jest bardziej poprawny? Bertrand mówi, że w warunkach duopolu firmy będą zmuszone ustalić ceny na poziomie kosztów krańcowych. Dlatego ostatecznie wszystko sprowadza się do doskonałej konkurencji. Jednak w praktyce okazuje się, że zmiana wielkości produkcji we wszystkich sektorach nie jest tak łatwa, jak sugerował Bertrand. W tym przypadku model Cournota lepiej opisuje sytuację. W niektórych przypadkach możesz użyć obu. W pierwszym etapie firmy wybierają wolumeny produkcji, w drugim - konkurują, podobnie jak w modelu Bertrand, ustalając ceny. Osobno należy rozważyć przypadek, gdy liczba firm na rynku dąży do nieskończoności. Następnie model Cournota pokazuje, że ceny są równe kosztom krańcowym. Zatem w tych warunkach wszystko działa zgodnie z wnioskami Bertranda.
Model Bertranda wykorzystuje założenia, żebardzo daleko od prawdziwego życia. Na przykład uważa się, że kupujący starają się kupić najtańszy produkt. Jednak w prawdziwym życiu na rynku istnieje konkurencja pozacenowa. Produkty są zróżnicowane, a nie jednorodne. Istnieją również koszty transportu. Nikt nie chce iść dwa razy dalej, aby kupić produkt o 1% tańszy, jeśli wydaje na niego więcej niż 1% ceny. Producenci również to rozumieją. Dlatego w prawdziwym życiu model Bertrand często nie działa.
Kolejną ważną różnicą jest to, że żadnaw praktyce jedna firma nie może bez końca zwiększać mocy produkcyjnych. Zauważyło to Edgeworth. Ceny w prawdziwym życiu nie odpowiadają krańcowym kosztom producentów. Wynika to z faktu, że wybór strategii nie jest tak prosty, jak pokazuje równowaga Nasha.
Model Bertranda pokazuje ten oligopoljest etapem pośrednim. Jeśli firmy nie mogą się zgodzić i odmówić współpracy w ich wysiłkach, będą sprzedawać swoje towary po cenach równych kosztom krańcowym. Nikt nie straci, ale też nie osiągną zysku. W praktyce sytuacja wygląda korzystniej. Kilka firm produkujących podobne produkty łatwo się zgodzi. Ponadto jest to korzystne dla wszystkich. W takim przypadku na rynku ustalana jest cena równa cenie monopolistycznej. Każda z firm produkuje ilość towarów w ramach swoich możliwości. Firmy mogą uzyskać przewagę w prawdziwym życiu tylko dzięki nowym technologiom.
