Czy można dowiedzieć się, co to naprawdę byłokontrowersyjne średniowiecze? Z jednej strony jest reprezentowana w naszych umysłach przez wspaniałe turnieje, szlachetnych rycerzy i wykwintne kobiety, z drugiej strony przez epidemie dżumy, taniec śmierci i szalejące karnawał. Ale czy to naprawdę tak? Jedna z części historii - studia średniowieczne - odpowiada na to pytanie.
Jeśli tłumaczysz z łaciny, nazwa tegodyscypliny historycznej, stanie się jasne, że średniowieczne studia to nauka średniowiecza. Przede wszystkim oznacza to, że średniowieczni uczeni (jak nazywani są ekspertami w tej dziedzinie) badają historię Europy Zachodniej od V do XV wieku, w rzeczywistości historię świata katolickiego. Należy zauważyć, że w nauce radzieckiej era średniowiecza została przedłużona do początku New Age, czyli do XVIII wieku. Jednak częściowo średniowiecznicy badają historię New Age.
Po drugie, ci naukowcy również prowadzą badaniai inne okresy, na przykład średniowiecze, ale to określenie średniowiecznych badań jest używane znacznie rzadziej. Jednak współcześni średniowieczni eksperci uważają swoją działalność za bardziej globalną, nie ograniczając się do europejskiego średniowiecza. Oprócz historii krajów w tej epoce średniowieczne studia obejmują wiele dyscyplin historycznych - sfragistykę, demografię historyczną, genealogię, średniowieczną filozofię, heraldykę, historię literatury, teatru, sztuki i innych nauk pomocniczych.
Zainteresowanie średniowieczem pojawiło się po raz pierwszy w epoceRenesans, kiedy to lata średniowiecza zaczęto wyróżniać jako jeden z okresów historycznych (z innowacją związana jest nazwa Flavio Biondo). W XVII-XVIII wieku podejście do źródeł stawało się coraz bardziej jakościowe (ich liczba znacznie wzrosła na tle ogólnego zainteresowania własną „mroczną” przeszłością). Krytycznie się na nie spojrzało, pojawiły się dodatkowe dyscypliny, jak numizmatyka, genealogia i inne. Szczególną rolę odegrali tu humanistyczni naukowcy, którzy zastosowali opracowane przez siebie metody analizy źródeł, oraz tzw. „Kościelni”, którzy przyczynili się do zwiększenia liczby źródeł. W XVIII wieku dominował romantyczny i wyidealizowany pogląd na średniowiecze, w przeciwieństwie do stanowiska Oświecicieli, które wzbudziło dodatkowe zainteresowanie w tym czasie.
Bliżej XIX wieku można było to już powiedziećstudia średniowieczne to pełnoprawna dyscyplina naukowa. W tym okresie historycy aktywnie zwracali się do archiwów, pozyskując nowe źródła informacji, co przyczyniło się do zwiększenia liczby badań historycznych, powstania narodowych szkół historycznych. Jako główny paradygmat naukowy przyjęto pozytywistyczne podejście do badania tematu. Na początku XX wieku zainteresowanie średniowieczem skupia się na konkretnej osobie, np. W latach trzydziestych XX wieku powstała „School of the Annals” (wkrótce po powstaniu pisma założonego przez Marca Blocha i Luciena Fevre) , w wyniku których powstały nowe kierunki naukowe. Ponadto w XX wieku ukształtowała się krytyczna szkoła studiów średniowiecznych, szerzyły się poglądy marksistowskie - te ostatnie znalazły żywe odzwierciedlenie w historiografii radzieckiej.
Studium średniowiecza w Rosji nabrało charakteru naukowegopostać w I połowie XIX wieku. Szczególną uwagę zwrócono na historię społeczno-gospodarczą, w szczególności wyróżniała się „rosyjska szkoła agrarna”, która doskonale odpowiadała wymogom realiów historycznych. W XX wieku rozwijało się marksistowskie podejście w studiach średniowiecznych, co nie wpłynęło w najlepszy sposób na obiektywność badań, którą obserwuje sowiecka historiografia. Po części można powiedzieć, że prace naukowe epoki sowieckiej były oportunistyczne, ale ponieważ studium średniowiecza nie było faktycznym materiałem badawczym, nie odczuwało żadnego szczególnego ucisku ideologii. Dlatego nie można powiedzieć, że studia średniowieczne w ZSRR nie odniosły sukcesu w badaniu społecznych aspektów średniowiecza; stulecia tej epoki zostały przedłużone przez naukowców radzieckich do Wielkiej Rewolucji Francuskiej (1779), punktu zwrotnego. między średniowieczem a epoką nowożytną.
Obecnie średniowieczni uczeni prowadzą badania wnowe kierunki, takie jak mikrohistoria, psychohistoria, ekonomia średniowiecza, relacje między płciami, historia życia codziennego i inne specyficzne obszary.
Dziś na całym świecie sąośrodki studiowania średniowiecza, które są połączone z dużymi instytucjami edukacyjnymi lub ośrodkami badawczymi. Każda z nich powstała podczas tworzenia narodowych szkół do studiowania średniowiecza, a zatem studium średniowiecza jest dla nich studium narodowej specyfiki tego okresu i roli kraju w historii świata. W ostatnich latach średniowiecze coraz częściej postrzegane jest w kontekście globalnym, czemu sprzyjają liczne konferencje, w których biorą udział naukowcy z różnych krajów, czyli w ten sposób tworzą się więzi „ponadnarodowe”. W Rosji działa Ogólnorosyjskie Stowarzyszenie Mediewistów, a od 1942 r. Ukazuje się czasopismo „Średniowiecze”.
