Zbiorniki wodne zawsze były ważne dla życia.osoba. Każda osada zależała bezpośrednio od źródła wody. Dlatego obowiązkowe słownictwo wszystkich języków zawiera jedno lub więcej słów oznaczających strumień wody płynącej w stałym kanale. W języku rosyjskim jest to rzeczownik „rzeka”. Teraz, gdy semantyka tego słowa została utracona, można się tylko domyślać, jakie znaczenie nadali mu ci, którzy je wymyślili. Ale dlaczego rzekę nazwano rzeką? A co kryje się w nazwach takich dróg wodnych jak Wołga, Lena, Dniepr, Newa? Co umyli w Moika, który przewrócił Eufrat? Wszystko to opisano poniżej.
Ta jednostka leksykalna pojawiła się w języku rosyjskimw XI wieku. Fakt, że istniał on nawet w prasłowiańskim, świadczy o obecności wielu słów o podobnym brzmieniu i znaczeniu w innych systemach językowych. Na przykład, riueca w języku serbsko-chorwackim, rzeka po polsku, rieka po słowacku, reka w języku czeskim i słoweńskim, rika w języku ukraińskim.Ponieważ występuje w językach słowiańskich grup wschodnich, zachodnich i południowych, staje się jasne, że wszystkie te słowa miały jednego przodka. Również w języku rosyjskim są słowa, które nie są już wyodrębniane jako mające ten sam korzeń we współczesnej morfologii, ale okazuje się, że tak było wcześniej. Mowa o leksemach „rój”, „rush”, „latać”. Wszystkie mają jeden wspólny semestr - coś związanego z ruchem.
Istnieją co najmniej dwie wersje tego, skąd pochodzi. Według pierwszej teorii słowiański rdzeń „rek-” powstał w wyniku naprzemiennych samogłosek ze staroirlandzkiego rian ze znaczeniem „rzeka, droga”. Staroangielski ma słowo pozbyć się (strumień), w języku niemieckim środkowym - rin (przepływ wody). łacina rivus oznacza „strumień”, co również przemawia w obronie tej teorii. Cóż, od niego przyszedł rzeka (rzeka) we współczesnym języku angielskim.
Druga wersja mówi, że morfem rek Pochodzenie indoeuropejskie. Jest związana ze starożytnym korzeniem renos co oznacza „przepływ”. Zwolennicy tej teorii jako przykład podają nazwę Renu, która ich zdaniem oznacza „płynącą”. Podobna semantyka w starożytnych Indiach rayas... Możesz także zwrócić uwagę riyate (rusz się, zacznij płynąć). Z biegiem czasu słowo przeszło transformację fonetyczną w celu uzyskania wygodniejszej wymowy. Dlatego rzekę nazwano rzeką.
Istnieje również starożytne indyjskie słowo rekha (rząd, pasek, zarysowanie). Wygląda bardziej jak omawiany rzeczownik w języku rosyjskim, ale w semantyce tak naprawdę nie pokrywa się.
Prawie wszystkie hydronimy na terytorium współczesnymRosja jest w tym samym wieku co słowo „rzeka”. Dlatego ich pochodzenie jest także swego rodzaju tajemnicą, spowitą mrokiem. Ale nadal możesz dowiedzieć się czegoś o niektórych z nich.
Dlaczego została tak nazwana?Istnieje dość proste i logiczne wyjaśnienie. Niektórzy lingwiści są pewni, że hydronim Wołga pochodzi od słowa „wilgoć”. Faktem jest, że kiedy ludzie osiedlali się w pobliżu zbiornika, było to ich jedyne źródło wilgoci. Zwykle nie wiedzieli o istnieniu innych zbiorników wodnych, ponieważ nie mieli możliwości podróżowania. Nic dziwnego, że większość hydronimów tłumaczonych ze starożytnych języków oznacza po prostu „rzekę”, „wodę”, „wilgoć”.
W języku staroruskim panowała pełna zgoda,czyli rozwój wtórnych samogłosek: bramy - bramy, grad - miasto. Tak więc rzeka została najpierw nazwana Vlaga, a następnie ta własna nazwa została przekształcona w Wołogę, ale z czasem została zredukowana do krótszej formy „Wołga”.
Istnieje również wersja, według której nazwa tej rzeki ma bałtyckie korzenie. Ta grupa językowa ma słowo valkaco oznacza „strumień przepływający przez bagno”.
Istnieją nienaukowe, ale piękne założeniadlaczego Wołga została nazwana Wołgą. Opierają się na przypadkowej konsonansie. Na przykład niektórzy badacze dostrzegli podobieństwo do nazwy ptaka wilga, inni - ze słowem „wilk”. Ktoś nawet związał tu Turków Bułgarów, którzy mieszkali w pobliżu tej rzeki w V wieku. Podobno katoikonym „Bułgar” został przekształcony w „Volgar” i stąd wzięła się nazwa zbiornika wodnego, w pobliżu którego osiedliły się te plemiona.
Ze słowem związany jest również omawiany hydronim"Wola". To wyjaśnienie jest wyraźnie wyszyte białą nicią, ale mimo to. Podobno uciekający robotnicy rolni, przedostając się na przeciwległy brzeg rzeki, krzyczeli: „Will! Ha! Ha! Ha! Ha!”.
Ktoś dostrzega podobieństwo do imienia księżnej Olgi Wielkiej (w skrócie V. Olga). W mitologii rosyjskiej był też bohater Wołga, który był w stanie orać tę rzekę pługiem.
Miłośnicy fałszywej etymologii mają tendencję do wyjaśnianiatakie onymy na swój sposób. Ale nazwa rzeki nie jest kojarzona z żadną Eleną, nawet Piękną. Nie ma też potrzeby przypisywać tu słowa „lenistwo”, jak mówią, woda płynie powoli, miarowo i dlatego została tak ochrzczona.
Dlaczego więc rzekę nazwano „Lena”?W rzeczywistości jest to zrusyfikowana wersja hydronimu Yelyu-Ene, co w tłumaczeniu z Evenka oznacza „wielka rzeka”. Nazwę tę odnotował w XVII wieku odkrywca drogi wodnej - Kozacka Penda. W XVIII wieku Tungus, który mieszkał wzdłuż koryta rzeki, nazwał ją Lenną zgodnie z danymi historyka F.I. Millera.
Jeśli nie kopiesz głęboko, to pochodzenie tegohydronim można łatwo skojarzyć z publicznymi łaźniami, które powstały tam w XVIII wieku. Najwcześniejsza udokumentowana nazwa tego zbiornika to Mya. To z kolei słowo pochodzi od izhora-fińskiego „muya” oznaczającego „brud”. Wiele podmokłych rzek w okolicach Sankt Petersburga zachowało to w swoim imieniu. A woda w Moika była również mętna, błotnista. Pisali o tym historycy XVIII wieku, na przykład A.I. Bogdanov. Ale z biegiem czasu to trudne do wymówienia słowo zostało przekształcone w coś bardziej zgodnego z rosyjskim słownikiem, tutaj podobieństwo do czasowników „umyć”, „moje” zadziałało.
Wcześniej na terenie Sankt Petersburga znajdowały się bagna i bagna. Fakt ten przejawia się również w nazwie głównej rzeki miasta, która najprawdopodobniej pochodzi od fińskiego słowa neva (bagno). Ogólnie rzecz biorąc, w północno-zachodniej Rosji wiele hydronimów można wyjaśnić z punktu widzenia języka ugrofińskiego. Na przykład Ładoga, Seliger, a nawet rzeka Moskwa.
Inni lingwiści są zwolennikami wersji indoeuropejskiej. Uważają, że ta nazwa pochodzi od korzenia neṷaczyli „nowy”.Newa to stosunkowo młoda rzeka, powstała w wyniku przełomu wód jeziora Ładoga. Świadkowie tego wydarzenia zauważyli ten fakt, wymyślając dla niej imię. Dlatego rzekę nazwano rzeką Newą, czyli nową.
W kronikach staroruskich nazwa Dnieprunapisane jako Дънѣпръ. Wiadomo, że dźwięk „ъ” powstał w miejscu jeszcze starszego „u”, a „ѣ” - gdzie była kombinacja dźwięków „ah”. Jeśli zastąpisz te odpowiedniki w pierwszej części staroruskiej nazwy „Dunaj”, otrzymasz słowo „Dunaj”. A co oznacza „pr”? Ten element kiedyś oznaczał szybki ruch. Jego ślady można dostrzec w słowach „szybki”, „starać się”, a także w nazwach innych rzek (Prut, Prypeć). Jeśli połączysz obie części, otrzymasz frazy o znaczeniu „Dunaj”. A według „Opowieści minionych lat” to stamtąd pierwsi osadnicy przybyli nad brzeg Dniepru. I nadali nowej rzece imię tej, na której się wychowali.
Jest to największa rzeka w zachodniej Azji.Eufrat (tę nazwę tłumaczy się jako „płynny przepływ”) pochodzi z Wyżyny Ormiańskiej na Zakaukaziu i wpada do Zatoki Perskiej. Kwitnące doliny były łakomym kąskiem dla zdobywców, zwłaszcza dla faraona Totmesa III. Kiedy wojska egipskie przybyły w te okolice, były niezwykle zaskoczone kierunkiem Eufratu. Porównali go do głównej arterii Egiptu, Nilu, który płynie z południa na północ i wpada do Morza Śródziemnego. I wydawało im się, że woda porusza się w drugą stronę, to znaczy nie tak, jak zwykli obserwować. Dlatego Eufrat nazwano odwróconą rzeką. Dokładnie tak jest wspomniana w annałach Totmesa III o tej kampanii.
Jest ich wiele na całym świecie.Barnauł stoi nad Barnaułką, Wołogda - nad Wołgą. Często ludzie nie oszukiwali ponownie głowy i nazywali swoją wioskę tym samym, co rzeka, na której się pojawiła. Oto przykłady tych miast, których nazwa brzmi dokładnie jak hydronim: Samara, Pumza, Kazań, Narva, Tuapse, Kostroma, Woroneż, Wiatka, Moskwa.
Wszystkie hydronimy, a także inne toponimy, -jest to naprawdę niewyczerpany temat badawczy. Językoznawcy wciąż nie doszli do wspólnego mianownika, dlaczego rzekę nazwano rzeką, jeziorem - jeziorem, a morze - morzem. Tak więc nowe wersje mają prawo się pojawiać.
