Jeden z dwóch głównych prądów współczesnościIslam to szyizm. Imam Hussein był jedną z osób, z którymi związane były narodziny tego trendu religijnego. Jego biografia może być interesująca zarówno dla zwykłego laika, jak i osób związanych z działalnością naukową. Dowiedzmy się, co Hussein ibn Ali przyniósł naszemu światu.
Pełna nazwa przyszłego imama to Hussein ibn Ali ibnAbu Talib. Pochodził z gałęzi plemienia Jordańskie Arabskiej Quraish założonej przez jego pradziadka ibn Abd Manaf Hashim. Do tej samej gałęzi należał do założyciela islamu, Prorok Muhammad, który przypada na dziadka jednocześnie Husajna (matki) i wuja (ojcowskiego). Głównym miastem plemienia Quraish była Mekka.
Rodzicami trzeciego szyickiego imama byli Ali ibnAbu Talib, który był kuzynem proroka Mahometa i córką tego ostatniego, Fatimy. Ich potomkowie są zwykle nazywani Alidami i Fatymidami. Oprócz Husajna mieli też starszego syna Hassana.
Tym samym Hussein ibn Ali należał do najszlachetniejszej, według koncepcji muzułmańskich, rodziny, będąc bezpośrednim potomkiem proroka Mahometa.
Hussein urodził się w czwartym roku Hidżry (632 pne).) podczas pobytu rodziny Mahometa i jego zwolenników w Medynie po ucieczce z Mekki. Według legendy sam Prorok nadał mu imię, przepowiedział wielką przyszłość i śmierć z rąk przedstawicieli klanu Umajjadów. Prawie nic nie wiadomo o wczesnych latach najmłodszego syna Ali ibn Abu Taliba, ponieważ w tym czasie był on w cieniu ojca i starszego brata.
Przyszły imam Husajn wkroczył na arenę historyczną dopiero po śmierci swojego brata Hasana i kalifa Mu'awiyah.
Przyjrzyjmy się teraz bliżej powstaniu szyickiego ruchu islamu, ponieważ kwestia ta jest ściśle związana z życiem i twórczością Husseina ibn Alego.
Po śmierci Proroka głową muzułmanów zostałbyć wybierani na zebraniu starszych. Nosił tytuł kalifa i był obdarzony całą pełnią władzy religijnej i świeckiej. Pierwszy kalif był jednym z bliskich współpracowników Mahometa, Abu Bakr. Później szyici twierdzili, że uzurpował sobie władzę, pomijając prawowitego pretendenta – Alego ibn Abu Taliba.
Po krótkim panowaniu Abu Bakra były jeszcze dwaKalif, którego tradycyjnie nazywa się sprawiedliwym, aż w 661 roku władcą całego świata islamskiego został ostatecznie wybrany Ali ibn Abu Talib, kuzyn i zięć samego proroka Mahometa, ojca przyszłego imama Husajna.
Ale moc nowego kalifa odmówiła uznaniawładca Syrii Muawiya z klanu Umajjadów, który był dalekim krewnym Alego. Zaczęli prowadzić między sobą działania wojenne, które jednak nie ujawniły zwycięzcy. Ale na początku 661 kalif Ali został zabity przez spiskowców. Jego najstarszy syn Hasan został wybrany na nowego władcę. Zdając sobie sprawę, że nie poradzi sobie z doświadczonym Mu'awiyah, przekazał mu władzę, pod warunkiem, że po śmierci byłego gubernatora syryjskiego ponownie wróci do Hasana lub jego potomków.
Jednak już w 669 Hasan zmarł w Medynie, gdziepo zamordowaniu ojca przeprowadził się z bratem Husajnem. Przypuszcza się, że śmierć nastąpiła w wyniku zatrucia. Szyici postrzegają Mu'awiyah jako sprawcę zatrucia, który nie chciał, aby władza wymknęła się jego rodzinie.
Tymczasem pojawiało się coraz więcej osóbniezadowolenie z polityki Mu'awiyah, skupiającej się wokół drugiego syna Alego – Husajna, którego uważali za prawdziwego wicekróla Allaha na Ziemi. Ci ludzie zaczęli nazywać siebie szyitami, co tłumaczy się z arabskiego jako „wyznawcy”. Oznacza to, że początkowo szyizm był bardziej politycznym trendem w kalifacie, ale z biegiem lat coraz bardziej przybierał kolor religijny.
Przepaść religijna między sunnitami, zwolennikami kalifa, a szyitami powiększała się coraz bardziej.
Jak wspomniano powyżej, przed śmiercią kalifa Mu'awiyah,co wydarzyło się w 680 roku, Husajn nie odgrywał bardzo aktywnej roli w życiu politycznym kalifatu. Ale po tym wydarzeniu słusznie zadeklarował swoje roszczenia do najwyższej władzy, jak wcześniej uzgodnili Mu'awiyah i Hassan. Ten obrót wydarzeń oczywiście nie odpowiadał synowi Mu'awiya Yazida, który już przyjął tytuł kalifa.
Szyccy zwolennicy Husajna ogłosili go imamem. Twierdzili, że ich przywódcą był trzeci szyicki imam, licząc Ali ibn Abu Talib i Hasan jako pierwszych dwóch.
W ten sposób nasilenie namiętności między obiema stronami rosło, grożąc przekształceniem się w zbrojną konfrontację.
I wybuchło powstanie.Bunt rozpoczął się w mieście Kufa, które znajdowało się w pobliżu Bagdadu. Rebelianci wierzyli, że tylko Imam Husajn jest godzien im przewodzić. Zaprosili go, aby został przywódcą powstania. Hussein zgodził się objąć rolę lidera.
Aby zbadać sytuację, Imam Husseinwysłał do Kufy swojego powiernika, który nazywał się muzułmanin ibn Aqil, a on sam wyszedł za nim ze zwolennikami z Medyny. Po przybyciu na miejsce powstania reprezentant złożył w imieniu Husajna przysięgę wierności od 18 tys. mieszkańców miasta, którą zgłosił swojemu panu.
Ale administracja kalifatu też nie siedziała bezczynnie.ręce. Aby stłumić powstanie w Kufie, Yazid mianował nowego gubernatora. Natychmiast zaczął stosować najsurowsze środki, w wyniku których prawie wszyscy zwolennicy Husajna uciekli z miasta. Zanim Muslim został schwytany i stracony, udało mu się wysłać list do imama, opowiadając o zmianie na gorsze okoliczności.
Mimo to Hussein postanowił kontynuować kampanię.Wraz ze swoimi zwolennikami zbliżył się do położonego na obrzeżach Bagdadu miasteczka Karbala. Imam Husajn wraz z oddziałem spotkał tam liczne oddziały kalifa Jazyda pod dowództwem Umara ibn Sada.
Oczywiście imam ze stosunkowo małą grupąjego zwolennicy nie mogli oprzeć się całej armii. Dlatego udał się na negocjacje, proponując dowództwu armii wroga uwolnienie go wraz z oddziałem. Umar ibn Sad był gotów wysłuchać przedstawicieli Husajna, ale inni dowódcy – Szir i Ibn Ziyad – przekonali go, by postawił warunki, na które imam po prostu nie mógł się zgodzić.
Wnuk Proroka postanowił podjąć nierówną walkę.Czerwona flaga Imama Husajna powiewała nad małym oddziałem rebeliantów. Bitwa była krótkotrwała, ponieważ siły były nierówne, ale zacięte. Oddziały kalifa Yazida świętowały całkowite zwycięstwo nad buntownikami.
Prawie wszyscy zwolennicy Husajna w liczbiew tej bitwie zginęło lub zostało schwytanych siedemdziesiąt dwie osoby, a następnie poddano bolesnej egzekucji. Niektórzy zostali uwięzieni. Wśród zabitych był sam imam.
Jego odcięta głowa została natychmiast wysłana do gubernatora w Kufie, a następnie do Damaszku, stolicy kalifatu, aby Yazid mógł w pełni cieszyć się tożsamością zwycięstwa nad klanem Alego.
Była to jednak śmierć Imama Husajnawpłynął na proces przyszłego rozpadu kalifatu, a nawet bardziej niż gdyby pozostał przy życiu. Zdradzieckie morderstwo wnuka Proroka i bluźniercze kpiny z jego szczątków wywołały falę niezadowolenia w całym islamskim świecie. Szyici ostatecznie oddzielili się od zwolenników kalifa - sunnitów.
W 684 r. wybuchło powstanie pod hasłem zemsty zaw świętym mieście muzułmanów – Mekce wybuchła męczeńska śmierć Husajna ibn Alego. Na jej czele stanął Abdullah ibn al-Zubair. Przez całe osiem lat udało mu się utrzymać władzę w rodzinnym mieście Proroka. W końcu Kalif zdołał odzyskać kontrolę nad Mekką. Było to jednak dopiero pierwsze powstanie z serii buntów, które wstrząsnęły kalifatem i odbyły się pod hasłem zemsty za zamordowanie Husajna.
Morderstwo trzeciego imama było jednym z najbardziejznaczące wydarzenia w doktrynie szyickiej, które jeszcze bardziej zmobilizowały szyitów do walki z kalifatem. Oczywiście władza kalifów trwała ponad sto lat. Ale zabijając dziedzica proroka Mahometa, kalifat zadał sobie śmiertelną ranę, która w przyszłości doprowadziła do jego rozpadu. Następnie na terytorium niegdyś zjednoczonego potężnego państwa powstały szyickie stany Idrisidów, Fatymidów, Buyidów, Alidów i innych.
Wydarzenia związane z zabójstwem Husseina nabrały charakterukultowe znaczenie dla szyitów. To im poświęcona jest jedna z największych szyickich imprez religijnych, Shahsey-Vachsey. To są dni postu, w których szyici opłakują zamordowanego Imama Husajna. Najbardziej fanatyczni z nich zadają sobie dość poważne rany, jakby symbolizując cierpienie trzeciego imama.
Ponadto szyici odbyli pielgrzymkę do Karbali – miejsca śmierci i pochówku Husseina ibn Alego.
Jak widzieliśmy, osobowość, życie i śmierć Imama Husajna leżą u podstaw tak wielkiego muzułmańskiego ruchu religijnego, jakim jest szyizm, który ma wielu zwolenników we współczesnym świecie.
