Анатомические образования, о которых пойдет речь w tej pracy są częścią dwóch układów ludzkiego ciała: oddechowego i trawiennego. Zewnętrznie przypominające studzienki lub komórki mają zupełnie inną strukturę histologiczną i pełnią różne funkcje. W procesie embriogenezy rozwijają się z dwóch warstw zarodkowych - endodermy i mezodermy. To są ludzkie pęcherzyki. Zawierają przewiewną tkankę płuc i wgłębienia w kościach górnej i dolnej szczęki. Zapoznajmy się bardziej szczegółowo z tymi strukturami.
Ludzkie płuca to sparowane narządy, które zajmująprawie całą jamę klatki piersiowej i dostarczanie tlenu do komórek ciała oraz usuwanie nadmiaru dwutlenku węgla i wody. Stała wymiana gazowa jest możliwa dzięki unikalnej budowie tkanki płucnej, na którą składa się ogromna liczba mikroskopijnych form workowych. Występ ścianek miąższu układu oddechowego, przypominający plaster miodu, jest tym, czym jest zębodół. Z sąsiednimi strukturami jest połączony przegrodą między pęcherzykową, która składa się z dwóch warstw nabłonka zawierających płaskie komórki. Pomiędzy nimi znajdują się włókna kolagenu i tkanki siateczkowej, substancja międzykomórkowa i naczynia włosowate. Wszystkie powyższe struktury nazywane są śródmiąższem. Należy zauważyć, że sieć naczyń krwionośnych w płucach jest największą i najbardziej rozgałęzioną w organizmie człowieka. Wyjaśnia to fakt, że dzięki ich pomocy w pęcherzykach płucnych zapewniony jest transport dwutlenku węgla z krwi żylnej do jamy pęcherzykowej i przenoszenie z niego tlenu do krwi.
Część powietrza otrzymana podczas inhalacjiwchodzi do pęcherzyków płucnych, które są zbierane, jak kiście winogron, na najcieńszych rurkach - oskrzelikach. Są oddzielone od krwiobiegu trójskładnikową strukturą o grubości 0,1-1,5 mikrona, zwaną barierą powietrze-krew. Obejmuje błony i cytoplazmę elementów pęcherzykowych, części śródbłonka i jego płynną zawartość. Aby lepiej zrozumieć, czym jest zębodół i jakie są jego funkcje, należy pamiętać, że dyfuzja gazów w płucach jest niemożliwa bez struktur takich jak przegroda między pęcherzykami, bariera powietrze-krew, a także śródmiąższowa, zawierająca fibroblasty, makrofagi i leukocyty. Ważną funkcję pełnią makrofagi pęcherzykowe zlokalizowane wewnątrz przegrody pęcherzykowej oraz w pobliżu naczyń włosowatych. Tutaj rozkładają szkodliwe substancje i cząsteczki, które dostają się do płuc podczas wdychania. Makrofagi mogą również fagocytozować czerwone krwinki uwięzione w pęcherzykach pęcherzykowych, jeśli u osoby zdiagnozowano niewydolność serca, pogłębioną objawami zastoju krwi w płucach.
Komórki organizmu są zaopatrywane w tlen iuwolniony od dwutlenku węgla dzięki krwi przechodzącej przez sieć naczyń włosowatych pęcherzyków płucnych. Tlen i dwutlenek węgla uwalniane z kwasu węglanowego i jego soli przez enzym anhydrazę węglanową nieustannie przemieszczają się w przeciwnych kierunkach przez barierę aerogematyczną. Znajduje się w czerwonych krwinkach. Skalę dyfuzji można ocenić na podstawie następujących liczb: około 300 milionów pęcherzyków płucnych, które tworzą tkankę płucną, ma około 140 m2 powierzchnie wymiany gazowej i zapewnić procesoddychanie zewnętrzne. Powyższe fakty wyjaśniają czym są pęcherzyki płucne i jaką rolę odgrywają w metabolizmie naszego organizmu. W rzeczywistości jest to główny element zapewniający proces oddychania.
Po rozważeniu anatomii komórek tkanki płucnej,Zastanówmy się teraz nad ich różnorodnością gatunkową. Pęcherzyki zawierają dwa rodzaje elementów zwanych komórkami typu I i typu II. Pierwsze mają płaski kształt i są w stanie pochłaniać cząsteczki kurzu, dymu i brudu we wdychanym powietrzu. Ważną funkcję pełnią w nich pęcherzyki pinocytowe wypełnione substratem białkowym. Zmniejszają napięcie powierzchniowe pęcherzyków płucnych i zapobiegają ich zapadaniu się podczas wydechu. Kolejnym elementem komórek typu I są struktury zamykające, które służą jako bufor i nie pozwalają na penetrację płynu międzykomórkowego do wypełnionej powietrzem jamy pęcherzyków płucnych. Grupy owalnych komórek typu II mają pianopodobną cytoplazmę. Znajdują się w ścianach pęcherzyków płucnych, zdolne do aktywnej mitozy, a to warunkuje regenerację i wzrost elementów tkanki płucnej.
Wgłębienie w szczęce, gdziekorzeń zęba jest tym, czym jest zębodół. Jego ścianę tworzy zwarta płytka substancja. Zawiera osteocyty, a także sole wapnia, fosforu, cynku i fluoru, dzięki czemu jest dość twardy i wytrzymały. Płytka jest przymocowana do beleczek kostnych szczęki i posiada sznury przyzębia w postaci włókien kolagenowych. Jest też obficie ukrwiona i opleciona zakończeniami nerwowymi. Po ekstrakcji zęba pozostaje silnie wystająca ściana zewnętrznej części otworu i przegrody kostnej. Pęcherzyki zębowe goją się w ciągu 3-5 miesięcy poprzez powstanie najpierw ziarniny, którą zastępuje osteoid, a następnie dojrzałą tkankę kostną szczęki.
