Jeśli jesteś przygnębiony,zdajesz sobie sprawę z przetrwania bytu, martwisz się i myślisz o własnej niedoskonałości, nie martw się - to jest tymczasowe. A jeśli twój stan emocjonalny jest w równowadze i nic ci nie przeszkadza, nie pochlebiaj sobie - może to nie potrwać długo.
Całe życie człowieka składa się z wieluokresy psychofizjologiczne, z których każdy charakteryzuje się pewnymi poziomami emocjonalnymi. Koniec każdego okresu obfituje w psychologiczny kryzys wieku. To nie jest diagnoza, to część życia, cechy psychofizjologiczne człowieka związane z wiekiem. Ostrzegany jest uzbrojony. Łatwo jest przezwyciężyć kryzys wieku, rozumiejąc, co dokładnie dzieje się w ciele w takim czy innym czasie.
Od narodzin do śmierci człowiek przechodzi przez wieleetapy rozwoju osobowości. Psychika człowieka zmienia się, odbudowuje i rozwija przez całe życie. Człowiek przeżywa zarówno okresy stabilne emocjonalnie, jak i kryzysowe etapy rozwoju osobowości, które charakteryzują się niestabilnym tłem emocjonalnym.
Psychologowie opisują związane z wiekiemcechy psychologiczne. Najbardziej oczywiste zmiany związane z rozwojem umysłowym osobowości w dzieciństwie i młodości. Okres ten charakteryzuje się najbardziej żywymi wybuchami niestabilności emocjonalnej. Okresy te są zwykle związane z kryzysem wieku. Ale nie bój się strasznego słowa „kryzys”. Zazwyczaj tak trudny i niestabilny emocjonalnie okres kończy się jakościowym skokiem rozwojowym w dzieciństwie, a dorosły pokonuje kolejny krok na drodze do ukształtowania dojrzałej osobowości.
Zarówno stabilny okres rozwoju, jak i kryzysnatura charakteryzuje się jakościowymi zmianami osobowości. Stabilne etapy psycho-emocjonalne charakteryzują się długim czasem trwania. Takie okresy spokoju zwykle kończą się jakościowym, pozytywnym skokiem w rozwoju. Zmienia się osobowość, a nowo nabyte umiejętności i wiedza pozostają przez długi czas, nie wypierając tych już ukształtowanych.
Kryzys to naturalny incydent wstan psycho-emocjonalny osoby. W niesprzyjających warunkach takie okresy mogą trwać do 2 lat. Są to krótkie, ale burzliwe etapy kształtowania się osobowości, przynoszące także nowe zmiany charakteru i zachowania. Co oznaczają niekorzystne warunki wpływające na czas trwania kryzysu? Są to przede wszystkim niewłaściwie zbudowane relacje „osoba – społeczeństwo”. Wypieranie się przez innych nowych potrzeb jednostki. Na szczególną uwagę zasługują tu okresy kryzysowe w rozwoju dzieci.
Rodzice i opiekunowie często skupiają się na trudnościach w wychowywaniu dzieci w krytycznych okresach ich rozwoju.
Psychologowie twierdzą, że żywe manifestacjeokres krytyczny nie jest problemem dziecka, ale społeczeństwa, które nie jest gotowe na zmianę zachowania. Cechy wiekowe dzieci kształtują się od urodzenia i zmieniają się w ciągu życia pod wpływem wychowania. Kształtowanie się osobowości dziecka następuje w społeczeństwie, co ma bezpośredni wpływ na rozwój psychoemocjonalny jednostki. Kryzysy w dzieciństwie są często związane z socjalizacją. Kryzysu jako takiego nie da się uniknąć, ale odpowiednio zbudowana relacja „dziecko – dorosły” pomaga skrócić czas trwania tego okresu.
Kryzys wczesnego dzieciństwa wynika z:niezdolność dziecka do zaspokojenia nowych potrzeb. W wieku 2 lub 3 lat uświadamia sobie swoją niezależność i stara się samodzielnie podejmować decyzje. Ale ze względu na swój wiek nie może racjonalnie ocenić sytuacji lub nie jest w stanie fizycznie wykonać jakiejś czynności. Na ratunek przychodzi dorosły, ale to powoduje wyraźny protest dziecka. Mówisz dziecku, aby szło po płaskiej drodze, a ono celowo wspina się w kałużach lub błocie. Gdy sugerujesz powrót do domu, dziecko ucieka w pogoń za gołębiami. Wszelkie próby naciągnięcia na siebie koca kończą się dziecinną histerią i łzami.
Wszystkim rodzicom wydaje się w takich okresach, że:dziecko ich nie słyszy, a częste negatywne wybuchy emocji niepokoją. W takich momentach ważne jest, aby zachować twarz, bez względu na to, jak trudne może to być, i pamiętać, że w takiej sytuacji jesteś jedną dorosłą osobą i tylko Ty potrafisz budować konstruktywną komunikację.
Jeśli dziecko stara się samodzielnie zaakceptowaćdecyzji, warto pomóc mu dokonać odpowiedniego wyboru. A jeśli jest histeria? Nie zawsze trzeba spieszyć się, by pocieszyć dziecko, obiecując mu góry złota w zamian za ciszę i spokój. Oczywiście na początku będzie to najszybszy sposób na zakończenie histerii, aw przyszłości doprowadzi do elementarnego szantażu ze strony dziecka. Dzieci bardzo szybko uczą się rozumieć związki przyczynowo-skutkowe, dlatego zdając sobie sprawę, dlaczego nagle dostaje słodycze lub zabawkę, będą się tego domagać z płaczem.
Oczywiście nie można ignorować uczuć dziecka, alew niektórych przypadkach możesz spokojnie wytłumaczyć, że takie zachowanie jest jego własnym wyborem i jeśli czuje się w tym stanie komfortowo, niech tak będzie. Często cechy charakterystyczne dla wieku w postaci kaprysów i napadów złości dzieci w wieku 2-3 lat są sprawdzianem siły, poszukiwaniem granic dopuszczalności i ważne jest, aby te granice jasno określić, nie pozbawiając dziecka prawo wyboru. Może siedzieć na środku ulicy i płakać lub iść z rodzicami zobaczyć, gdzie pojechała ta niebieska ciężarówka - to jego wybór. W wieku 2-3 lat możesz zlecić maluszkowi podstawowe prace domowe: zdemontować torbę z zakupami, nakarmić zwierzaka czy przynieść sztućce. Pomoże to dziecku odpowiednio postrzegać swoją niezależność.
Pierwszy krytyczny okres we wczesnym dzieciństwiewiek występuje u noworodków. I nazywa się to kryzysem noworodkowym. To naturalny etap rozwoju nowej osoby, która nagle staje w obliczu katastrofalnej zmiany warunków środowiskowych. Bezradność połączona ze świadomością własnego życia fizycznego przyczynia się do powstania stresu dla małego organizmu. Zwykle utrata masy ciała jest charakterystyczna dla pierwszych tygodni życia dziecka - jest to konsekwencja stresu związanego z globalną zmianą warunków i całkowitą restrukturyzacją organizmu. Głównym zadaniem, które dziecko musi rozwiązać w krytycznym okresie swojego rozwoju (kryzys noworodkowy), jest zdobycie zaufania do otaczającego go świata. A świat okruchów pierwszych miesięcy życia to przede wszystkim jego rodzina.
Dziecko wyraża swoje potrzeby i uczucia poprzezpłakać. To jedyny dostępny mu sposób komunikacji w pierwszych miesiącach życia. Wszystkie przedziały wiekowe charakteryzują się pewnym zestawem potrzeb i sposobów ich wyrażania. Nie ma potrzeby wymyślać koła na nowo, próbując zrozumieć, czego potrzebuje dwumiesięczne dziecko i dlaczego płacze. Okres noworodkowy charakteryzuje się jedynie podstawowymi potrzebami podstawowymi: odżywianie, sen, komfort, ciepło, zdrowie, czystość. Dziecko jest w stanie samodzielnie zaspokoić część potrzeb, ale głównym zadaniem osoby dorosłej jest zapewnienie warunków do zaspokojenia wszystkich potrzeb dziecka. Pierwszy okres kryzysu kończy się pojawieniem się przywiązania. Na przykładzie kryzysu noworodkowego można wyraźnie wyjaśnić, że wszystkie cechy zachowania i stan emocjonalny w określonych okresach życia wynikają z pojawienia się nowotworu jakościowego. Noworodek przechodzi przez wiele etapów akceptacji siebie i swojego ciała, woła o pomoc, uświadamia sobie, że dostaje to, czego potrzebuje, wyraża emocje, uczy się ufać.
Wiek i indywidualne cechy osobypowstają pod wpływem społeczeństwa i zależą od umiejętności komunikowania się ze światem zewnętrznym. W pierwszym roku życia dziecko zaczyna komunikować się z otoczeniem, poznaje pewne granice. Poziom jego potrzeb wzrasta, a wraz z nim zmienia się sposób realizacji celów.
Istnieje przepaść między pragnieniami a sposobem ich wyrażania. To jest powód rozpoczęcia krytycznego okresu. Dziecko musi nauczyć się mówić, aby sprostać nowym potrzebom.
Cechy wieku trzyletniego dziecka są związane z:kształtowanie osobowości i własnej woli. Ten trudny okres charakteryzuje się nieposłuszeństwem, protestami, uporem i negatywizmem. Dziecko uświadamia sobie umowność wyznaczonych granic, rozumie swój pośredni związek ze światem i aktywnie manifestuje swoje „ja”.
Ale ten krytyczny okres odgrywa bardzo ważną rolę w umiejętności formułowania celów i znajdowania odpowiednich sposobów ich osiągnięcia.
Rozwój człowieka nie jest spontaniczny i daleki odnagły proces, ale całkowicie jednolity przepływ, podlegający rozsądnej kontroli i samoregulacji. Charakterystyka wieku dzieci i dorosłych zależy od wyników komunikacji ze światem zewnętrznym i samym sobą. Przyczyną pojawienia się okresów krytycznych jest nieprawidłowe zakończenie stabilnego okresu rozwoju osobowości. Człowiek zbliża się do etapu zakończenia jednego okresu z określonymi potrzebami i celami, ale nie może zrozumieć, co z tym zrobić. Istnieje wewnętrzna sprzeczność.
Czy można uniknąć okresów krytycznych? Mówiąc o zapobieganiu kryzysowi w dzieciństwie, warto zwrócić uwagę na strefę bliższego rozwoju. Co to znaczy?
W procesie uczenia się warto podkreślić poziomfaktyczny i potencjalny rozwój. Poziom faktycznego rozwoju dziecka zależy od jego zdolności do samodzielnego wykonywania pewnych czynności bez pomocy z zewnątrz. Dotyczy to zarówno prostych spraw codziennych, jak i zadań związanych z aktywnością intelektualną. Zasadą strefy bliższego rozwoju jest nacisk na poziom potencjalnego rozwoju dziecka. Ten poziom oznacza, że dziecko potrafi decydować we współpracy z dorosłymi. Taka zasada nauczania pomoże poszerzyć granice w jej rozwoju.
Teoretycznie i praktycznie z tej metody mogą korzystać także dorośli. W końcu okresy krytyczne są typowe dla wszystkich grup wiekowych.
Dziecięca spontaniczność, młodzieńczymaksymalizacja, starcza zrzędliwość - wszystkie te cechy wieku osoby charakteryzują krytyczne okresy jego rozwoju. W wieku 12-15 lat młodzi ludzie bardzo agresywnie próbują wspiąć się o krok wyżej, udowadniając swoją dojrzałość i stabilny światopogląd.
Negatywizm, protest, egocentryzm to wspólne cechy wieku uczniów.
Burzliwy okres młodzieńczego maksymalizmu, który…różni się chęcią przyjęcia przez młodego człowieka bardziej dorosłej pozycji, zastępuje okres dorosłości. I tu przychodzi albo długi, stabilny emocjonalnie okres, albo kolejny kryzys związany z określeniem własnej drogi życiowej. Ten krytyczny okres nie ma wyraźnych granic. Może wyprzedzić 20-latka lub może nagle pogłębić kryzys wieku średniego (i jeszcze bardziej je skomplikować).
Wiele osób nie może znaleźć odpowiedzi na to pytanie wprzez całe życie. A niewłaściwie wybrana ścieżka życia może negatywnie wpłynąć na świadomość celu. Człowiek nie zawsze ma pełną kontrolę nad własnym losem. Pamiętaj, że człowiek stopi się w trudnych warunkach otoczenia społecznego.
Ścieżka życiowa jest często wybierana również dla dzieci.ich rodzice. Jedni dają wolność wyboru, kierując je w określonym kierunku, inni pozbawiają dzieci prawa do głosowania, decydując o własnym losie zawodowym. Ani pierwszy, ani drugi przypadek nie gwarantuje uniknięcia krytycznego okresu. Ale zaakceptowanie własnego błędu jest często łatwiejsze niż znalezienie winowajcy w swoim fiasku.
Przyczyna krytycznego okresuto często zły koniec poprzedniego okresu, brak pewnego punktu zwrotnego. Na przykładzie pytania „kim chcę zostać?” Jest to dość proste do wyjaśnienia i zrozumienia.
To pytanie towarzyszy nam od dzieciństwa.Zdarza się, że znając dokładną odpowiedź, stopniowo zbliżamy się do celu i w efekcie stajemy się tym, o czym marzyliśmy w dzieciństwie: lekarzem, nauczycielem, biznesmenem. Jeśli to pragnienie jest świadome, pojawia się zaspokojenie potrzeby samorealizacji i odpowiednio samozadowolenie.
Kolejne wydarzenia będą rozwijać się w innej płaszczyźnie – rozwój w zawodzie, satysfakcja czy rozczarowanie. Ale główne zadanie okresu dorastania zostało wykonane i kryzysu można uniknąć.
Ale bardzo często pytanie „kogo tak naprawdę chcę?”stać się "może towarzyszyć człowiekowi przez bardzo długi czas. A teraz wydaje się, że osoba już urosła, ale wciąż nie zdecydowała. Liczne próby samorealizacji kończą się niepowodzeniem, ale wciąż nie ma odpowiedzi na pytanie. I ta kula śnieżna, rosnąca, toczy się z jednego okresu na drugi, często pogłębiając kryzys 30 lat i kryzys wieku średniego.
Trzydzieści lat to okres produktywnościw relacjach rodzinnych staje się przeciwieństwem twórczej stagnacji. W tym wieku często przecenia się satysfakcję z życia osobistego i zawodowego. Często w tym okresie ludzie rozwodzą się lub rezygnują pod pretekstem „zdolnych do więcej” (pamiętaj o pytaniu „kim chcę być”).
Głównym zadaniem krytycznego okresu 30 lat jest:podporządkować swoją działalność pomysłowi. Albo mocno podążaj za zamierzonym celem w wybranym kierunku, albo wyznacz nowy cel. Dotyczy to zarówno życia rodzinnego, jak i aktywności zawodowej.
Kiedy nie jesteś już młody, ale starość jeszcze nie nadeszłaklaszcze w ramię, czas na ponowną ocenę wartości. Czas pomyśleć o sensie życia. Poszukiwanie głównej idei i predestynacji, nieprzystosowanie to cechy wiekowe okresu dojrzałości.
Czasami człowiek schodzi z piedestału,przemyśleć swoje pomysły i cele, spojrzeć wstecz na przebytą drogę i zaakceptować błędy. W krytycznym okresie rozwiązuje się pewna sprzeczność: osoba albo wchodzi do kręgu rodzinnego, albo wykracza poza wąsko określone granice, wykazując zainteresowanie losem osób spoza kręgu rodzinnego.
Starość to czas na podsumowanieintegracja i obiektywna ocena zaliczonego etapu. To najtrudniejszy etap, kiedy następuje obniżenie statusu społecznego, pogorszenie kondycji fizycznej. Osoba spogląda wstecz i ponownie zastanawia się nad swoimi decyzjami i działaniami. Główne pytanie, na które należy odpowiedzieć, to: „Czy jestem zadowolony?”
Na przeciwległych biegunach są ludzie, którzy akceptująich życie i ich decyzje oraz tych, którzy doświadczają urazy i niezadowolenia z ich życia. Często ci ostatni przenoszą swoje niezadowolenie na otoczenie. Starość wyróżnia mądrość.
Podejmuj właściwe decyzje w każdej krytycznej sytuacjiokresowi pomogą dwa proste pytania: „Kim chcę być?” i „Czy jestem zadowolony?” Jak to działa? Jeśli odpowiedź na pytanie „Czy jestem zadowolony” brzmi tak, to jesteś na dobrej drodze. Jeśli jest negatywny, wróć do pytania „kim chcę być” i poszukaj odpowiedzi.
