Создание Центрального штаба партизанского ruch był spowodowany obiektywnymi przyczynami. W celu skutecznej organizacji działań ogromnej liczby oddziałów partyzanckich konieczne było stworzenie jednej organizacji rządzącej, która mogłaby koordynować działania.
Natychmiast po rozpoczęciu Wielkiej Wojny Ojczyźnianej,rodzący się ruch partyzancki nie miał zjednoczonego przywództwa w Moskwie. Po przeanalizowaniu sytuacji, jaka wówczas się rozwinęła, można zidentyfikować przyczyny tej dezorganizacji. Po pierwsze, kierownictwo kraju nie uznało za konieczne tworzenia Centralnej Kwatery ruchu partyzanckiego ze względu na wiarę w szybkie zwycięstwo nad wrogiem. Stalin nie dopuścił też możliwości szybkiego ataku z Niemiec już w 1941 roku.
Prawie rok radziecki ruch partyzanckipodlegała jednocześnie kilku organizacjom. Dowództwo oddziałów sprawowały organizacje partyjne, czwarty dyrekcja NKWD, a także komisarze wojskowi armii i frontów. Często zdarzały się sytuacje, gdy przeciwne rozkazy z różnych organizacji przychodziły do tego samego oddziału. Taka praca ciał radzieckich wprowadziła poważną dezorganizację i zmniejszyła skuteczność działań oddziałów partyzanckich.
Już w pierwszym kwartale 1942 r. Radzieckikierownictwo zaczyna zdawać sobie sprawę ze słabej skuteczności systemu kontroli jednostek partyzanckich, który istniał w tamtym czasie. Jednak natychmiastowa zmiana sytuacji była niemożliwa ze względu na skomplikowany biurokratyczny proces decyzyjny w tamtym czasie. W maju 1942 r. Struktura centrali była już rozwinięta. Oficjalnie kwatera partyzancka została utworzona dekretem Komitetu Obrony Państwa z 30 maja 1942 r. Wskazał cele centrali:
- Ustanowić komunikację z nowymi oddziałami partyzanckimi;
- scentralizowane dowodzenie oddziałami;
- pomoc jednostkom.
Jak podkreślono wcześniej, oddziały partyzanckieprzed utworzeniem centrali kierowało kilkoma organizacjami. GKO, organizując działalność TSSHPD, uwzględniono tę sytuację, dlatego w kierownictwie sztabu włączono przedstawicieli partii, NKWD i jednostek wojskowych.
Honor i jednocześnie trudne zadanie do wykonaniakwaterę główną powierzono Ponomarenko Panteleimonowi Kondratyevichowi. Urodził się w 1902 roku i był pochodzenia chłopskiego. W tamtych czasach ludzie ze wsi byli głównie nominowani na stanowiska kierownicze. Ta osoba reprezentowała linię partyjną. Szef sztabu partyzanckiego Ponomarenko nie został powołany na to stanowisko przypadkowo. To on był w stanie samodzielnie zorganizować pracę partyzantów na Białorusi na dobrym poziomie niemal natychmiast po wybuchu działań wojennych. Przedstawiciel NKWD W.T. Sergienko został zastępcą Ponomarenki. i pracownik Sztabu Generalnego Korneev T.F.
Centrala ruchu partyzanckiego miałaraczej rozgałęziona struktura. Duża liczba pracowników w różnych kierunkach wiąże się ze złożonością i niebezpieczeństwem zadań, jakie stawia dowództwo oddziałom partyzanckim, a także ze złożonością organizacji pracy podziemia na tyłach wroga.
Zgodnie z dekretem o utworzeniu centrali zorganizowano pracę 6 wydziałów:
- praca operacyjna;
- wydział informacji i wywiadu;
- dział komunikacji;
- wydział personalny oddziałów partyzanckich i oddziałów;
- wydział zabezpieczenia działań partyzantów.
Ponadto takiebudowle: radiostacja, szkoła dla rezerwistów, punkty za zbiórkę rezerwy partyzanckiej. Po pewnym czasie, gdy praca centrali była już dobrze ugruntowana, konieczne stało się powiększenie kadry organizacji. W różnym czasie powstawały kolejne 4 departamenty: polityczny, szyfrujący, finansowy (zajmujący się budżetem ruchu partyzanckiego) i tajny.
Utworzenie Centralnej Kwatery PartyzantówRuch miał znaczący wpływ na przebieg wojny. Zwiększenie liczby sabotaży na tyłach źle wpłynęło na proces zaopatrywania wojsk niemieckich. Wszyscy doskonale pamiętamy, że pod koniec 1942 roku zakończyła się bitwa pod Stalingradem, po której rozpoczęła się strategiczna ofensywa Armii Czerwonej.
Centrala ruchu partyzanckiego była w stanie jakościowo usystematyzować i skierować działania oddziałów partyzanckich we właściwym kierunku.