Τα αντιβιοτικά είναι προϊόντατη ζωή των μικροοργανισμών, των ζώων και των φυτών, καθώς και τα ημι-συνθετικά παράγωγά τους και τα συνθετικά προϊόντα αυτής της σειράς, τα οποία στο ανθρώπινο ή ζωικό σώμα καταστρέφουν ή σταματούν την ανάπτυξη παθογόνων. Τα αντιβιοτικά επηρεάζουν επίσης την ένταση των βιοχημικών αντιδράσεων. Μέχρι σήμερα, πολλά διαφορετικά αντιβιοτικά έχουν συντεθεί, ωστόσο, μόνο μερικά από αυτά χρησιμοποιούνται στην πρακτική ιατρική. Αυτό οφείλεται στην υψηλή τοξικότητά τους. Ακολουθούν οι κύριες ομάδες αντιβιοτικών που λαμβάνονται από μικροοργανισμούς, ζωικούς και φυτικούς ιστούς.
Η κύρια πρώτη ύλη για αντιβιοτικάείναι μύκητες μούχλας (griseofulvin, πενικιλλίνη), ακτινομύκητες (τετρακυκλίνες, ριφαμυκίνη, στρεπτομυκίνη, λεβομυκίνη, κεφαλοσπορίνες, αμινογλυκοζίτες, πολυένια), μύκητες (φουσιδίνη), βακτήρια (γραμμαμιδίνη, πολυμυξίνη), λειχήνες (usinin) πτητικά), ζώα (λυσοζύμη, ερυθρίνη, λευκίνη, ιντερφερόνη, εμολίνη, γ-σφαιρίνες).
Αντιμυκητιακά αντιβιοτικά - ομάδεςδιάφορα βιολογικά συστατικά που μπορούν να καταστρέψουν τις βιολογικές μεμβράνες μικροσκοπικών μυκήτων, προκαλώντας το θάνατό τους. Τα πιο δημοφιλή φάρμακα είναι Levorin, Natamycin, Nystatin. Σήμερα, αυτά τα φάρμακα δεν συνταγογραφούνται πολύ συχνά, λόγω χαμηλής αποτελεσματικότητας και υψηλής τοξικότητας. Το σύγχρονο φαρμακείο προσφέρει μεγάλο αριθμό συνθετικών μυκητοκτόνων φαρμάκων που αντικαθιστούν σταδιακά αντιμυκητιακά αντιβιοτικά.
Δεδομένης της χημικής δομής, υπάρχουναντιβιοτικές ομάδες: κεφαλοσπορίνες, πενικιλίνες, μακρολίδες, λεβομυκίνη, τετρακυκλίνες, πολυμυξίνες, αμινογλυκοσίδες, ριφαμυκίνης και πολυένια. Τα αντιβιοτικά, σε αντίθεση με τα χημικά αντισηπτικά, φτάνουν στην επιφάνεια ενός μικροβιακού κυττάρου ή διεισδύουν στο εσωτερικό, ακόμη και σε μικρές συγκεντρώσεις διαταράσσουν τις λειτουργίες της ωσμωτικής ζωής του (αναπαραγωγή, αναπνοή, διατροφή), παρουσιάζοντας βακτηριοκτόνο και βακτηριοστατικό αποτέλεσμα.
Ομάδες αντιβιοτικών με μηχανισμό δράσης:αναστολείς κυτταρικής μεμβράνης (κεφαλοσπορίνες, πενικιλίνες) αναστολείς διαφορετικών σταδίων βιοσύνθεσης πρωτεϊνών και νουκλεϊκών οξέων (χλωραμφενικόλη, στρεπτομυκίνη, αμινογλυκοσίδες, τετρακυκλίνες, μακρολίδες, ριφαμυκίνης, χλωρομυκίνης, ακτινομυκίνη). Τα πιο επικίνδυνα φάρμακα από αυτήν την ομάδα αντιβιοτικών είναι η χλωραμφενικόλη και οι αμινογλυκοσίδες, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στον ερυθρό μυελό των οστών, στο ήπαρ και στα νεφρά.
Χάρη στη σύγχρονη τεχνολογία έχει μελετηθείο μηχανισμός αντιμικροβιακής δράσης των αντιβιοτικών σε μοριακό επίπεδο, ο οποίος επέκτεινε την κατανόηση των υποκείμενων διαδικασιών που συμβαίνουν υπό την επιρροή τους. Για παράδειγμα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η παραβίαση της πρωτεϊνικής σύνθεσης υπό την επίδραση των παρασκευασμάτων τερακυκλίνης, χλωραμφενικόλης και ερυθρομυκίνης εμφανίζεται σε διαφορετικά στάδια. Η χλωραμφενικόλη αναστέλλει τη δραστικότητα του ενζύμου της πεπτιδυλ τρανσφεράσης, η ερυθρομυκίνη δρα στο ένζυμο μετακοκάση και τετρακυκλίνες - η διαδικασία προσκόλλησης μεταφοράς ριβονουκλεϊκού οξέος στο ριβόσωμα.
Ειδικές ομάδες αντιβιοτικώναντιμικροβιακή δράση. Όλα τα αντιβιοτικά ταξινομούνται σε φάρμακα με στενό και ευρύ φάσμα δράσης. Φάρμακα στενού φάσματος όπως η Ερυθρομυκίνη, η Ολενδομυκίνη δρουν κυρίως στη θετική κατά gram μικροχλωρίδα και στην πολυμυξίνη σε αρνητικά κατά gram και στα πολυένια στους μύκητες.
Φάρμακα ευρέος φάσματος(στρεπτομυκίνη, λεβομυκητίνες, τετρακυκλίνες, αμινογλυκοζίτες) δρουν τόσο στην gram-θετική όσο και στην gram-αρνητική μικροχλωρίδα, καθώς και σε μερικούς ιούς, μύκητες, rickettsia, leptospira, protozoa.