Wkrótce po śmierci Stalina, w 1953 rroku pojawiło się pojęcie „kultu jednostki Stalina”. Pierwszymi, którzy zaczęli walczyć z tym zjawiskiem, byli Beria Lavrenty Pavlovich, a także Georgy Maksimilianovich Malenkov.
W literaturze radzieckiej lat trzydziestych i pięćdziesiątychXX wieku jednym z centralnych był wizerunek Stalina. O przywódcy pisali także zagraniczni pisarze komunistyczni, w tym Pablo Neruda i Henri Barbusse. W ZSRR ich dzieła były replikowane i tłumaczone.
Dzieła gloryfikujące Stalina pojawiły się również w publikacjach folkloru prawie wszystkich narodów ZSRR.
W radzieckim rzeźbie i malarstwie tego okresu prześledzono także kult jednostki Stalina.
W kształtowaniu propagandowego wizerunku przywódcy szczególną rolę odegrały replikowane radzieckie plakaty, poświęcone różnorodnej tematyce.
Za jego życia imię Stalina zostało bardzo nazwaneduża liczba obiektów, w tym osiedla, ulice, fabryki, domy kultury. Najprawdopodobniej Stalingrad był pierwszym z nich. W wojnie domowej (tysiąc dziewięćset dwadzieścia siedem) Stalin brał udział w obronie Carycyna.
W wielu państwach Europy Wschodniej po 1945 roku pojawiły się miasta, które nazwano jego imieniem.
Ukształtowanie się kultu jednostki Stalina stało się jednym z fragmentów ustroju politycznego ZSRR w latach trzydziestych.
Mając pięćdziesiąt lat, skończył dwudziesty pierwszyGrudzień 1921. Do tej pory wszyscy członkowie Biura Politycznego byli nazywani „liderami partii” i byli umieszczani w porządku alfabetycznym. Ale od tego momentu „instytucja przywódców” została zlikwidowana, a Stalin został uznany za jedynego „pierwszego ucznia Lenina” i „przywódcę partii”.
Stalina nazywano genialnym, wielkim, mądrym.W kraju pojawił się „przywódca światowego proletariatu”. Nazywano go także wybitnym dowódcą i twórcą Armii Czerwonej, organizatorem października, wielkim strategiem planu pięcioletniego. Robotnicy partyjni, robotnicy, artyści, akademicy rzucali sobie wyzwanie o prymat w chwale Stalina. Jednak Dzhambul, narodowy poeta kazachski, przewyższał wszystkich, w Prawdzie napisał, że „Stalin jest głębszy niż ocean, wyższy niż Himalaje, jaśniejszy niż słońce. On jest nauczycielem Wszechświata. "
Kult osobowości Stalina został zdemaskowany przez NikitęChruszczow podczas XX kongresu KPZR w 1956 r., Dwudziestego piątego lutego. Trwała od czternastego do dwudziestego piątego lutego 1956 roku, w której wzięło udział decydujący głos tysiąca trzystu czterdziestu dziewięciu delegatów, z głosem doradczym osiemdziesięciu jeden, reprezentujących czterysta dziewiętnaście tysięcy sześćset dziewięciu kandydatów na członków partii i sześć milionów siedemset dziewięćdziesiąt pięć tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt sześć członków partii.
Zdemaskowanie kultu jednostki przez Nikity Chruszczowa zostało zarysowane w tajnym raporcie „O kulcie jednostki i jego konsekwencjach”.
W nim Chruszczow wyraził swój punkt widzenianiedawna przeszłość kraju, a także liczne fakty z historii drugiej połowy lat trzydziestych i wczesnych pięćdziesiątych, interpretowały je jako zbrodnie, za które obwiniano Stalina. Poruszono również problem przywódców wojskowych i partyjnych represjonowanych za rządów tego władcy. Raport, pomimo tej warunkowej tajemnicy, został rozesłany do wszystkich partyjnych zakątków kraju, aw niektórych przedsiębiorstwach w dyskusję uczestniczyły nawet osoby niepartyjne. Dyskutowano o tym nawet w komórkach Komsomołu. Na całym świecie raport demaskujący kult jednostki cieszył się dużym zainteresowaniem, został przetłumaczony na wiele języków i rozpowszechniony nawet w kręgach niekomunistycznych. Jednak dopiero w tysiąc dziewięćset osiemdziesiątym dziewiątym opublikowano ją w samym Związku Radzieckim w czasopiśmie Izwiestia Komitetu Centralnego KPSS.
