Jak często słyszymy wyrażenie „zwroty akcji”i tym podobne! Można go znaleźć zarówno w języku mówionym, jak i książkach. Ale tylko nieliczni wiedzą, skąd pochodzą wzloty i upadki. Wypełnimy lukę w edukacji.
Przejdźmy do korzeni tego słowa.Jakie są wzloty i upadki w starożytnym języku greckim? Przetłumaczone słowo to oznacza „nieoczekiwany, nagły zwrot”. W krytyce literackiej koncepcja ta jest znana od samego początku tej nauki. W traktacie „Poetyka” Arystoteles napisał, że jest to nieoczekiwana zmiana działania na przeciwną. Tak w czasach starożytnych fabuła tragedii była skomplikowana i czyniła ją bardziej interesującą dla zepsutej publiczności.
Aby zrozumieć, jakie są perypetie, zwracamy się doprzykłady ze starożytnej literatury greckiej. Klasyczne zastosowanie tej techniki znajdziemy w tragedii Sofoklesa „Edypa Rexa”. Pasterz przybywa do króla, aby ujawnić mu tajemnicę pochodzenia. Stara się rozwiać strach przed władcą, ale osiąga odwrotny skutek. Niektórzy badacze dostrzegają podobieństwa wzlotów i upadków oraz tragiczną ironię.
Zastanawiając się nad tym, jakie są wzloty i upadki,uczeni literaccy wyciągali analogie z tragiczną ironią. Teoretyczne zrozumienie tej techniki nastąpiło dopiero w Nowym Czasie. W inny sposób nazwano ją „ironią losu”. Bohater takiej pracy był pewien poprawności swoich działań, ale to one przybliżyły jego śmierć.
Już podręcznikowy przykład „ironii losu”rozważane - oto tragedia „Króla Edypa”. W dzisiejszych czasach dobrym przykładem jest sztuka Wallensteina F. Schillera. Tragedia ma miejsce podczas wojny trzydziestoletniej. Bohaterem jest wielki dowódca Wallenstein. W końcowej części astrologowie przewidują, że dowódca wojskowy zakończy się sukcesem, ale ich przeznaczenie się nie spełni. Główny bohater umiera. A prognozy obserwatorów, jak widzimy, nie sprawdzają się.
Definiując znaczenie słowa „wzloty i upadki”, ArystotelesMówił o takich cechach: jest to punkt większego napięcia, po którym akcja zamienia się w katastrofę. Podobne triki mówią o wczesnym zaprzeczeniu historii. W komediach nikt nie wyklucza obecności tego elementu. Może to oznaczać nieoczekiwany zwrot akcji.
Trudno mówić o współczesnym dramacie.W epoce postmodernizmu w literaturze tradycyjna idea fabuły zostaje zatarta. Czasami (jak to się dzieje w teatrze absurdu) po prostu trudno jest jakoś zrozumieć i opisać to nieprzygotowanemu widzowi. Niektóre prace opierają się na technice przeciwdziałania perypetiom. Jak wiecie, w starożytnej sztuce dramatycznej koncepcja ta była także kategorią filozoficzną, świadomością jednego kosmicznego porządku. Współcześni ludzie zaprzeczają temu porządkowi.
W niektórych dramatach wzlotów i upadków, z całym przybliżeniemistnieje tekst do narracji. Oznaczają siłę losu. Ale klasyczne rozumienie tego wyrażenia w duchu renesansu nie pasuje tutaj. Mówi raczej o niezrealizowanych sytuacjach wyrażanych przez samego bohatera-bohatera lub o stosowaniu różnych form improwizacji na scenie.
