Wilfredo Pareto (lata życia - 1848–1923) -słynny socjolog i ekonomista. Jest jednym z założycieli teorii elit, według której społeczeństwo ma kształt piramidy. Na szczycie piramidy znajduje się elita, która w dużej mierze determinuje życie społeczeństwa jako całości. Ale nie tylko twórca tej teorii jest znany Wilfredo Pareto. Jego biografia zapozna Cię z ścieżką życia i głównymi osiągnięciami tego naukowca.
Wilfredo urodził się w rodzinie szlacheckiejParyż Jego ojcem był markiz włoski, który został wydalony z Włoch za republikańskie i liberalne przekonania. Matka Pareto jest Francuzką. Wilfredo, który od dzieciństwa biegle władał obydwoma językami swoich rodziców, nadal czuł się bardziej włoski niż francuski. W 1850 roku rodzinie zezwolono na powrót do Włoch i to właśnie z tym krajem związane było dalsze życie Wilfredo Pareto (dzieciństwo, dorastanie i część dojrzałego okresu).
Pareto otrzymał zarówno techniczne, jak ihumanistyczne klasyczne wykształcenie średnie. Już podczas studiów wykazywał zainteresowanie i zamiłowanie do matematyki. Następnie Wilfredo kontynuował studia w Turynie na Politechnice, po czym uzyskał stopień inżyniera. Pareto obronił w 1869 r. Rozprawę o zasadach równowagi ciał stałych. Pojęcie równowagi będzie następnie jednym z głównych w jego pracach ekonomicznych i socjologicznych.
Kolejny okres życia upłynął we FlorencjiWilfredo Pareto. Został tu zaproszony na stanowisko inżyniera komunikacji. Po pewnym czasie Pareto został kierownikiem zakładów metalurgicznych w całych Włoszech. Jego wystąpienia przeciwko polityce wojskowej prowadzonej przez rząd włoski do tej pory. Pareto wyraża poglądy liberalne i demokratyczne.
W 1889 r. Wilfredo ożenił się z Rosjaninempochodzenie dziewczyny Alexandra Bakunina. Jednak jego żona opuściła go w 1901 roku i wróciła do Rosji. Rok później związał swoje życie z Jeanne Regis, której poświęcił swoje główne dzieło, napisane w 1912 r. („Traktat o socjologii ogólnej”). Został opublikowany we Florencji w 1916 roku.
Pareto w 1891 roku spotkał się z dziełami dwóchnajwybitniejsi włoscy ekonomiści, L. Valras i M. Pantaleoni. Opracowana przez nich teoria równowagi ekonomicznej miała ogromny wpływ na światopogląd Wilfredo, a następnie stanowiła podstawę jego własnego systemu socjologicznego. Na początku lat 90. XIX w. Nastąpił przełom w przekonaniach Pareto. Naukowiec zajął stanowisko antydemokracji i konserwatyzmu. W latach 1892–1894 Pareto opublikował szereg swoich materiałów na temat teorii ekonomii.
W 1893 r. Rozpoczyna się nowy okres w życiuWłoski naukowiec. W tym czasie przeniósł się do Szwajcarii, gdzie został profesorem ekonomii politycznej, a także kierownikiem wydziału lokalnego uniwersytetu w Lozannie. Pareto zastąpił L. Walrasa, bardzo znanego ekonomistę. Wilfredo studiował w swojej pracy i na jego zaproszenie przybył do Lozanny. W tym czasie Pareto zajmował się wieloma naukami i opublikował wiele swoich prac. W Szwajcarii ukazał się jego kurs ekonomii politycznej (1896–1897), napisany po francusku. Wraz z nauczaniem ekonomii politycznej Pareto w 1897 roku zaczął czytać kurs socjologii na uniwersytecie w Lozannie. A rok później odziedziczył kolosalną fortunę od swojego wuja. W 1901 roku Pareto nabył willę Angora, położoną w Celineña, nad brzegiem Jeziora Genewskiego. Stała się jego ulubionym miejscem odpoczynku i pracy. W Paryżu w 1902 r. Opublikowano książkę Pareto „Systemy socjalistyczne” (na zdjęciu poniżej).
A w Mediolanie w 1907 roku opublikował „Podręcznik ekonomii politycznej” Wilfredo Pareto. Jego główne prace zyskały wielką sławę, ale jego najważniejsze dzieło miało dopiero nadejść.
Wilfredo musiał zostać przerwany w 1907 rokuzajęcia dydaktyczne z powodu chorób serca. Po pewnym czasie, czując się zdrowszym, zabrał się do pracy nad „Traktatem o socjologii ogólnej”. Wilfredo pisał tę pracę przez 5 lat, od 1907 do 1912 roku. W 1916 r. Miała miejsce pierwsza publikacja w języku włoskim, a po 3 latach traktat został opublikowany w języku francuskim. Od tego czasu do końca swoich dni Wilfredo Pareto zajmował się badaniami wyłącznie w dziedzinie socjologii. Na uniwersytecie w Lozannie w 1918 r. Obchodzono uroczyście 70. rocznicę powstania.
Włoski socjolog na początku lat dwudziestychopublikował kilka interesujących i ważnych prac. W 1921 r. Ukazała się w Mediolanie Transformacja demokracji, która podsumowuje wszystkie podstawowe idee tego naukowca. Socjolog w kilku swoich pismach sympatyzował z włoskim faszyzmem, któremu wyraził poparcie ideologiczne. W tym czasie, w 1922 r., B. Mussolini (na zdjęciu powyżej) doszedł do władzy we Włoszech. Nowy rząd uhonorował Pareto, wielu jego członków, w tym sam Duce, uważali się za studentów Wilfredo. Pareto w 1923 r. Został senatorem włoskiego królestwa. Następnie zmarł w Celigny i został tu pochowany.
Jak wspomniano powyżej, Pareto jest dość późnozwrócił się ku socjologii, będąc już znanym specjalistą w dziedzinie ekonomii politycznej. Jaki był tego powód? Prawdopodobnie dlatego, że Wilfredo nie był już usatysfakcjonowany pojęciem „ekonomicznego człowieka”, które było racjonalistyczne i w ramach którego naukowiec długo pracował, badając rynek monopolistyczny, a także dystrybucję dochodów w społeczeństwie i inne problemy ekonomiczne. Nawet w pracach powstałych na przełomie XIX i XX wieku widać zainteresowanie autora nowym modelem człowieka. Zainteresowanie to zostało w pełni zrealizowane w „Traktacie o socjologii ogólnej” - obszernej pracy (około 2000 stron tekstu).
To nie przypadek, że Pareto zdecydował się poddaćpanujący wówczas racjonalistyczny model człowieka, choć on sam był jego zwolennikiem przez wiele lat. Zgodnie z tym modelem jednostka najpierw myśli o działaniach zgodnych z postawionymi przed nią celami, a następnie wykonuje czynności prowadzące do ich osiągnięcia. Zgodnie z koncepcją Pareto jest odwrotnie. Najpierw człowiek wykonuje określone czynności pod wpływem zainteresowań i uczuć, a dopiero potem je wyjaśnia, dążąc do słuszności i wiarygodności interpretacji. To w istocie jest podstawą jednej z głównych koncepcji Wilfredo - teorii nielogicznego działania.
Jednak naukowiec nie przechodzi nairracjonalne interpretacje ludzkich działań. Wręcz przeciwnie, stara się wzmocnić racjonalizm, zamieniając go w „ultra-racjonalizm”, gdy w dyskursie zawarta jest nie tylko logika, ale także obserwacje i eksperymenty, aby ujawnić iluzje, którymi ludzie oszukują siebie i innych, próbując ukryć rzeczywiste motywy ich własnych działań i działań.
Przejdźmy do rozważenia teorii, dzięki której wielu zna nazwisko takiego naukowca jak Wilfredo Pareto.
Pareto jest twórcą teorii elit.Mówił o ich ciągłej zmianie. Włoski badacz nazwał historię cmentarzem elit, uprzywilejowanych mniejszości walczących o władzę, dochodzących do niej, wykorzystujących władzę i zastępowanych przez inne mniejszości. Wilfredo zauważył, że elity mają tendencję do upadku. Z kolei „nieelity” są w stanie stworzyć dla nich godnych następców. Jest to ważne, ponieważ dzieciom często brakuje wybitnych cech rodziców. Potrzeba cyrkulacji i ciągłej zmiany elit tłumaczy się tym, że rządzący tracą energię, która pomogła im zdobyć miejsce pod słońcem.
Społeczeństwo dąży do równowagi społecznej,który jest zapewniany przez interakcję różnych sił. Pareto nazwał te siły elementami. Wilfredo zidentyfikował 4 główne elementy: intelektualny, społeczny, ekonomiczny i polityczny.
Szczególną uwagę zwraca teoria Wilfredo Paretomotywy ludzkich działań, dlatego polityka dla włoskiego naukowca jest w dużej mierze funkcją psychologii. Posługując się podejściem psychologicznym w analizie polityki i społeczeństwa, Vilfredo wyjaśnił różnorodność instytucji społecznych psychologiczną nierównością ludzi. Zauważył, że społeczeństwo jest heterogeniczne, a jednostki różnią się moralnie, fizycznie i intelektualnie. Możemy założyć, że Wilfredo zdefiniował elitę poprzez wrodzone właściwości psychologiczne. Stworzył nawet system ocen punktowych, zgodnie z którym identyfikowano zdolności danej osoby w określonej dziedzinie działalności.
Elita w koncepcji Pareto podzielona jest na 2 części:„nie rządzi” i „rządzi”. Drugi uczestniczy w zarządzaniu, drugi jest daleki od podejmowania decyzji władzy. Władza małej klasy jest utrzymywana częściowo przez swoją siłę, a częściowo przez poparcie klasy podporządkowanej. Jednocześnie, jak zauważył Vilfredo Pareto, którego teoria elit jest szczegółowo uzasadniona, „zasób zgody” opiera się przede wszystkim na zdolności osób sprawujących władzę do przekonywania innych o własnej słuszności. Uważał, że prawdopodobieństwo wyrażenia zgody zależy od umiejętności manipulowania emocjami i uczuciami tłumu. Jednak umiejętność przekonywania nie zawsze pomaga w utrzymaniu władzy, co oznacza, że elita musi być gotowa do działania siłą.
W teorii elity Pareto istnieją 2 jej rodzaje:„lisy” i „lwy”. Jeśli system polityczny jest stabilny, dominują „lwy”. Niestabilny system wymaga kombinatorów, innowatorów, postaci energetycznych, dlatego pojawiają się „lisy”. Zamiana jednej elity na drugą wynika z tego, że każda z tego typu elit ma swoje zalety. Jednak z biegiem czasu przestają zaspokajać potrzeby przywództwa mas. Utrzymanie systemu w równowadze wymaga zatem ciągłej zmiany elit w obliczu powtarzających się sytuacji.
To kolejne interesujące odkrycie Wilfredo.W przeciwnym razie nazywa się to zasadą 20/80 lub zasadą Pareto. Jest to praktyczna zasada, że 20% wysiłku daje nam 80% wyniku, a pozostałe 80% tylko 20%. Regułę Vilfredo Pareto można wykorzystać jako podstawowe ustawienie przy analizie czynników efektywności danej czynności, której celem jest optymalizacja wyników. Zgodnie z krzywą Pareto, dobierając poprawnie minimum najważniejszych czynności, otrzymujemy znaczną część wyniku całkowitego. Dalsze ulepszenia są nieskuteczne i mogą nie być uzasadnione.
Oczywiście liczby podane w prawie nie mogąbyć uważane za absolutnie dokładne. Jest to raczej zasada mnemoniczna. Wybór liczb 80 i 20 to hołd złożony Wilfredo, który ujawnił strukturę rozkładu dochodów gospodarstw domowych we Włoszech. Zauważył, że 80% dochodów koncentruje się w 20% rodzin.
Oczywiście rozmawialiśmy tylko ogólnie owkład do nauki dokonany przez Vilfredo Pareto. Socjologia dzięki jego pracy zaczęła się aktywnie rozwijać. Zwróciła na nią uwagę wielu naukowców. Wilfredo Pareto, którego główne idee są nadal aktualne, jest jednym z najbardziej znanych socjologów i ekonomistów XIX i XX wieku.
