Η γεωπολιτική θέση του κράτους αντικατοπτρίζει τη θέση του στον χάρτη του πολιτικού κόσμου. Επιπλέον, αυτός ο όρος υπονοεί τη σχέση μιας δύναμης με διαφορετικές χώρες ή ομάδες χωρών.
Η πρώτη παγκόσμια ανθρώπινη ιστορίαη γεωπολιτική αναδιάταξη κορυφώθηκε με την ήττα του αυστριακού-γερμανικού μπλοκ, την υπογραφή της Συνθήκης του Αγίου Ζερμαίνου και των Βερσαλλιών το 1919 και τη δημιουργία του συστήματος των Βερσαλλιών-Ουάσιγκτον. Ως αποτέλεσμα, τα ηττημένα κράτη κατέρρευσαν, άρχισαν να σχηματίζονται νέες δυνάμεις, άρχισε η ανακατανομή των αποικιών και ο σχηματισμός νέων πολιτικών συνδικάτων.
Η κατάσταση των μεγάλων κρατών επιβεβαιώθηκε από την Αγγλία,Αμερική και Γαλλία. Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες ενίσχυσαν τη γεωπολιτική τους θέση περισσότερο από οποιονδήποτε, έχοντας γίνει πλούσιοι εκείνη την εποχή σε στρατιωτικές προμήθειες. Εκείνη την εποχή, η επιρροή της Αμερικής ήταν πολύ σημαντική.
Η γεωπολιτική θέση της Ρωσίας είναι σημαντικάεπιδεινώθηκε μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Η Σοβιετική Ένωση είχε σύνορα με δώδεκα χώρες από ξηρά. Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, σχηματίστηκαν νέα σύνορα μεταξύ της Ρωσίας και των πρώην δημοκρατιών, μερικές από τις οποίες απέκτησαν ένα νέο καθεστώς - «ενδοηπειρωτικές χώρες του κόσμου» (για παράδειγμα, Τουρκμενιστάν, Τατζικιστάν και άλλες). Σήμερα, σχεδόν όλα τα θέματα της Ρωσικής Ομοσπονδίας είναι οριακά. Δύο οντότητες συνορεύουν με τρεις χώρες. Έτσι, για παράδειγμα, η περιοχή του Pskov έχει σύνορα με την Εσθονία, τη Λευκορωσία και τη Λετονία.
Η γεωπολιτική θέση της Ρωσικής Ομοσπονδίας είναι σημαντικάεπιδεινώθηκε λόγω της εξάλειψης του πολιτικού μπλοκ, που αποτελείται από τα κράτη μέλη της Συνθήκης της Βαρσοβίας και της CMEA (Συμβούλιο Αμοιβαίας Οικονομικής Βοήθειας). Ορισμένες πρώην σοσιαλιστικές δημοκρατίες έχουν ήδη γίνει δεκτές στο ΝΑΤΟ και στην ΕΟΚ. Ως αποτέλεσμα των μετασχηματισμών, η γεωπολιτική θέση του ρωσικού κράτους είναι τώρα σχεδόν στο ίδιο επίπεδο με εκείνη της βασιλείας του Ιβάν του Τρομερού.
Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, η Ρωσία δεν αισθάνθηκε άνεταπρόσβαση στη θάλασσα, καλά εξοπλισμένα λιμάνια της Βαλτικής (Ρίγα, Ταλίν, Ventspils, Klaipeda) και του Εύξεινου Πόντου (Οδησσός, Σεβαστούπολη, Nikolaev, Illichivsk). Επιπλέον, η χώρα έχει χάσει πολλές ναυτικές βάσεις.
Οι εδαφικές απώλειες οδήγησαν στην απώλεια μέρουςδυναμικό πόρων. Μαζί με αυτό, η Ρωσία έχει χάσει ισχυρά πάγια περιουσιακά στοιχεία με τη μορφή στρατιωτικών βάσεων, εργοστασίων, σανατόριων, θέρετρων και άλλων θεσμών υποταγής σε όλη την Ένωση. Για να αντισταθμιστούν αυτές οι απώλειες, ήταν απαραίτητο να σχηματιστεί ξανά η βάση παραγωγής.
Σύμφωνα με πολλούς ερευνητές, η ομάδαΤα κορυφαία κράτη, όπως πριν από εκατό χρόνια, παραμένουν αρκετά περιορισμένα και έχουν σχεδόν αμετάβλητη σύνθεση. Η μόνη, ίσως, αλλαγή, οι ειδικοί θεωρούν την αντικατάσταση της Αυστρίας-Ουγγαρίας από τον Καναδά και την Κίνα.
Η θέση των κορυφαίων χωρών σήμερα, λόγωδυναμική και δείκτες αλλαγών στις γεωπολιτικές δυνατότητες και καταστάσεις τους, θεωρείται ως μέρος της παγκόσμιας γεωπολιτικής διαμόρφωσης, με τη μορφή γεωπολιτικής περιστροφής. Σημαντικά χαρακτηριστικά σε αυτό το θέμα είναι ο φορέας περιστροφής και η ταχύτητα, η οποία αυξάνεται κατά την περίοδο του πολέμου. Ως γενική τάση για αλλαγές στη γεωπολιτική κατάσταση, οι ερευνητές σημειώνουν τη μόνιμη ανάπτυξη δυναμικού σε όλες σχεδόν τις ηγετικές χώρες με τη σταδιακή υποβάθμισή τους στις χώρες του Τρίτου Κόσμου. Έτσι, οι ηγετικές χώρες, μαζί με έναν σχετικά μικρό αριθμό λεγόμενων «νέων βιομηχανικών δυνάμεων», αποσπώνται όλο και περισσότερο από την υπόλοιπη ομάδα.
Πολλοί ειδικοί σημειώνουν ότι το μεγαλύτεροη συγκέντρωση των κορυφαίων χωρών σημειώνεται σε περιοχές της Βόρειας Αμερικής, της Δυτικής Ευρώπης, της Κεντρικής Ευρασίας. Τρεις χώρες που καταλαμβάνουν αυτές τις περιοχές (Ρωσία, ΗΠΑ και Γερμανία) κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα είχαν ισχυρό αντίκτυπο στη δυναμική και τη φύση της παγκόσμιας γεωπολιτικής διαμόρφωσης.
